από την έντυπη έκδοση
Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) με τις Υπ’ Aρ. 2365 και 2366/ 2022 αποφάσεις του που δημοσιεύθηκαν πρόσφατα νομιμοποίησε την αρνητική γνωμοδότηση για 2 αιολικά έργα στις θέσεις “Νιάλα” και “Καταραχιά – Βοϊδολίβαδο” Αγράφων, της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας -κοινή και για τα δύο έργα- με την οποία απορρίφθηκε ο νέος σχεδιασμός των έργων.
Συγκεκριμένα, με τις υπ’ αρ. 2365 και 2366 αποφάσεις του, το ΣτΕ απέρριψε την προσφυγή των εταιρειών και επικύρωσε την αρχική αρνητική γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) που εκδόθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2021 για τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των Αιολικών Σταθμών «Μίχος – Βοϊδολίβαδο – Απέλινα» και «Γραμμένη – Τούρλα – Καρνόπι» εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR2430002 «Όρη Άγραφα» του δικτύου NATURA 2000.
Το Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία των Αγράφων χαιρετίζει την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που “…βάζει οριστικό τέλος στην καταστροφή του οροπεδίου της Νιάλας και του Βοϊδολίβαδου, ακυρώνοντας την κατασκευή αιολικών εγκαταστάσεων. Μετά από πολυετή και πολυεπίπεδο αγώνα ευοδώθηκαν οι νομικές ενέργειες δεκάδων πολιτών και των σωματείων Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας, Ορειβατικός Σύλλογος Αγράφων, Πεζοπορικός Φυσιοδιφικός Σύλλογος Καρπενησίου, Ελληνική Ορθολογική Εταιρεία, «Καλλιστώ» -Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση. Ο αγώνας αυτός έτυχε συμπαράστασης χιλιάδων άλλων πολιτών, κινημάτων και συλλογικοτήτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Δήμων Αγράφων, Καρδίτσας και Λίμνης Πλαστήρα”, σημειώνεται σε ανακοίνωση του Δικτύου.
Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, έχει εξαιρετική σημασία και αποτελεί “σταθμό” προς την κατεύθυνση της ορθής χωροθέτησης των Αιολικών Σταθμών με γνώμονα τον περιορισμό των επιπτώσεών τους στη βιοποικιλότητα και ιδιαίτερα στην ορνιθοπανίδα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο προέβη σε ορισμένες πολύ αξιόλογες διαπιστώσεις:
Ορθά, νόμιμα και επαρκώς αιτιολογημένα το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έκρινε ότι οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των σχεδιαζόμενων έργων χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά σημαντικές, επομένως δεν μπορεί να τεκμηριωθεί με βεβαιότητα ότι το σχεδιαζόμενο έργο δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου. Η εγκατάσταση και λειτουργία ενός Αιολικού Σταθμού εντός ή πλησίον οικοτόπου υποτάσσεται στο τελικό αποτέλεσμα της δέουσας εκτίμησης και αξιολόγησης, το οποίο επιτρέπει στην αδειοδοτούσα αρχή να εγκρίνει την αδειοδότηση του έργου μόνον εάν δεν παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία επιβλαβών συνεπειών του συγκεκριμένου έργου για την ακεραιότητα του τόπου και, αντιστρόφως, επιβάλλει στην αρχή να μην εγκρίνει την αδειοδότηση εάν παραμένουν αμφιβολίες. Εν προκειμένω, τα μέτρα μετριασμού κρίθηκαν ως ανεπαρκή για την άρση των αμφιβολιών ή ακόμη και ως επιβλαβή.
Ορθά, νόμιμα και επαρκώς αιτιολογημένα επεσήμανε η Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας ότι τα σχεδιαζόμενα έργα, ενόψει των χαρακτηριστικών τους και της θέσης τους, θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν, ως προς τη δέουσα εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στη συγκεκριμένη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), ως ενιαίο έργο, εφόσον οι δύο Αιολικοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) μοιράζονται τα ίδια συνοδά έργα, βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους (λιγότερο από 4 χλμ.), εμπίπτουν σε περιοχή τροφοληψίας του είδους Όρνιο (Gyps fulvus), είδους χαρακτηρισμού της ΖΕΠ και είδους ευαίσθητου στις προσκρούσεις, ενώ ανάμεσα στους δύο ΑΣΠΗΕ βρίσκεται μία από τις σημαντικότερες περιοχές κούρνιας του είδους στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Για την προστασία των πουλιών οι εταιρείες πρότειναν να διακοπεί η λειτουργία των αιολικών πάρκων κατά το χρονικό διάστημα που ως γνωστόν αποτελεί πέρασμα των πουλιών το σημείο, ωστόσο: “Η διακοπή της λειτουργίας των Α/Γ με τη θέση σε λειτουργία σχετικού συστήματος, ως μέτρο αντιμετώπισης των σχετικών επιπτώσεων από τη λειτουργία τους, είναι πιο αποτελεσματική (και οικονομικά προσιτή) μόνο όταν απαιτείται σε περιορισμένη και προβλέψιμη χρονική περίοδο. Δεν υπάρχει ακόμη γενική συναίνεση ότι το εν λόγω μέτρο είναι αποτελεσματικό”, αναφέρεται στην απόφαση του ΣτΕ. “Αξίζει, επίσης να σημειωθεί πως οι εν λόγω αποφάσεις έρχονται σε μία κρίσιμη στιγμή κατά την οποία τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνουν νομοθετικά μέτρα για την ταχεία αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ, υπό το πρόσχημα των πρόσφατων γεωπολιτικών εξελίξεων, αψηφώντας όσα έχουν κατακτηθεί βάσει των Οδηγιών για τη φύση”, επισημαίνει με ανακοίνωσή της η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, χαιρετίζοντας ταυτόχρονα την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.