Δεν ξέρω αν συμβαίνει το ίδιο και με σας, αλλά προσωπικά, κάπου κοντά στα μέσα του Δεκέμβρη αρχίζω και απελπίζομαι από τον χειμώνα. Νυχτώνει σχεδόν από τις 6 το απόγευμα, κάνει κρύο, χιονίζει, οι οικονομικές υποχρεώσεις εκτοξεύονται, γενικά η μελαγχολία γίνεται καθημερινότητα. Κι ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, ξαφνικά διαπιστώνει κανείς ότι στις 21 του μηνός η μέρα αρχίζει και πάλι να μεγαλώνει. Ο κύκλος του σκότους φτάνει στο απώτατο σημείο του και η Άνοιξη δηλώνει την παρουσία της.
Η νύχτα εξακολουθεί να είναι μεγάλη, το κρύο παραμένει το ίδιο, εντούτοις η αδημονία για την αναγέννηση γίνεται απτή, ξέρουμε ότι τα δύσκολα είναι πίσω. Αυτή ακριβώς η αίσθηση δημιουργήθηκε πριν λίγες ημέρες σ’ όλους, (ή τουλάχιστον έπρεπε να δημιουργηθεί) με την ανακοίνωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου της Πφάιζερ ενάντια στον νέο κορονοϊό.
Μέχρι την άνοιξη τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Θα χαθεί κόσμος. Θα φτωχύνει κόσμος. Τα παιδιά στα σχολεία θα χάσουν μαθήματα. Μια γενιά ολόκληρη θα μείνει πίσω. Εντούτοις φαίνεται πως χαράχτηκε ήδη η πορεία προς τη βελτίωση. Η επιστήμη έκανε το θαύμα της και το έκανε σε λιγότερο από ένα χρόνο. Του χρόνου τέτοια εποχή, δεν θα μετράμε κρούσματα, δεν θα έχει νόημα. Θα μετράμε μόνο διασωληνωμένους και νεκρούς και κατά πάσα πιθανότητα τα νούμερα θα είναι πολύ μικρά. Δεν θα έχουν καμιά σχέση με τα φετινά.
Και δεν είναι μόνο το εμβόλιο που πρέπει να μας γεμίζει αισιοδοξία.
Πριν από δύο-τρία χρόνια, ακούσαμε για πρώτη φορά ότι η Γερμανία δανειζόταν με αρνητικό επιτόκιο. Με λίγα λόγια, οι επενδυτές πρόσφεραν τα χρήματά τους στη Γερμανία και την πλήρωναν κι από πάνω για να τα πάρει, διότι έτσι ήταν σίγουροι ότι, τουλάχιστον, δεν θα τα έχαναν μέχρι να περάσει η οικονομική κρίση. Αυτό μας ακουγόταν ως επιστημονική φαντασία. Εμείς την εποχή εκείνη δανειζόμασταν με 5% επιτόκιο – και μάλιστα δοκιμαστικά.
Χτες, για πρώτη φορά στην ιστορία, οι επενδυτές προσέφεραν –έστω και για μια ώρα – αρνητικό επιτόκιο και στην Ελλάδα. Ασφαλώς αυτό δεν σημαίνει ότι γίναμε ξαφνικά Γερμανία. Σημαίνει, όμως, ότι το οικονομικό περιβάλλον έχει αλλάξει για τη χώρα μας προς το καλύτερο. Από εκεί που τα Ελληνικά ομόλογα ήταν σκουπίδια, πριν μια πενταετία, σήμερα έχουν γίνει περιζήτητα. Κι αυτό γιατί ο Τσακαλώτος έβαλε μια σειρά. Και γιατί ο σημερινός υπουργός οικονομικών εξακολουθεί να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Δεν χρειάζεται να μπλέξουμε τώρα στα τι, τα ποιος, τα πώς και τα γιατί. Ούτε έχει σημασία ποιον ψηφίσαμε τότε και τώρα. Σημασία έχει το αποτέλεσμα. Σημασία έχει ότι υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ, για πρώτη φορά μετά από 10 τραγικά χρόνια.
Και τα καλά νέα δεν σταματούν εδώ. Στην Αμερική, ο Τραμπ πήρε την άγουσα προς την έξοδο. Ένας από τους χειρότερους λαϊκιστές στην παγκόσμια ιστορία παύει πλέον να ηγείται μιας από τις μεγαλύτερες δυνάμεις του πλανήτη – ας μην αναφερόμαστε πια και σ’ αυτήν ως υπερδύναμη. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι οι λόγοι που τον έφεραν στην εξουσία εξέλειπαν. Κάθε άλλο. Το ίδιο επίσης δεν σημαίνει ότι οι λόγοι που εξέθρεψαν επιχωρίως τον Μιχαλολιάκο και τη Χρυσή Αυγή, έπαψαν να υφίστανται.
Όσο υπάρχουν άνθρωποι, όσο υποφέρουν λαϊκές μάζες κι όσο η αμορφωσιά και οι ψυχολογικοί περιορισμοί ταλανίζουν τις οικογένειες, όσο οι πατεράδες δέρνουν τους γιους τους, πάντα θα είναι επικίνδυνο να εμφανιστούν νέοι Τραμπ και νέοι Μιχαλολιάκοι. Όμως, προς το παρόν το εκκρεμές επιστρέφει στην κανονικότητα. Κι αυτό, δίχως άλλο, είναι λόγος για αισιοδοξία, είναι λόγος να αισθανόμαστε λιγάκι πιο σίγουροι για το μέλλον των παιδιών μας, σ’ έναν κόσμο που αενάως σχοινοβατεί και παραπαίει ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Ένα μόνο παραμένει αμετάβλητο, δυσοίωνο και προβληματικό. Είναι η στάση της Τουρκίας και η ισχύς της. Δεν είναι ο Ερντογάν και ο μεγαλοϊδεατισμός του. Όποιος κι αν είναι στην εξουσία, με την Τουρκία και την Ελλάδα θα ισχύει το εξής παράδοξο: Θέλουμε να την βλέπουμε να προοδεύει, να ηρεμεί και να εκδημοκρατίζεται, για να μην μπαίνει σε εθνικιστικά παραληρήματα, εντούτοις όσο προοδεύει και ηρεμεί, τόσο θα δυναμώνει, με αποτέλεσμα να αποθρασύνεται και να ζητάει όλο και περισσότερα.
Όπως και να ‘χει όμως, η κατάσταση αυτή δεν είναι καινούρια και γενιές ολόκληρες έχουν μεγαλώσει με την «εξ ανατολών» απειλή. Ο στρατός μας είναι εξοπλισμένος και έμπειρος, ικανός να προστατέψει τα δίκια μας.
Έτσι έχουν τα πράγματα λοιπόν. Σαφέστατα όλες αυτές οι θετικές εξελίξεις δεν πρόκειται να απαλύνουν τον πόνο των καταστηματαρχών που δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους αυτόν και τον επόμενο μήνα. Σίγουρα οι ξενοδόχοι, οι εστιάτορες, οι εργαζόμενοι στην εφοδιαστική αλυσίδα θα υποφέρουν για ένα διάστημα, ακριβώς όπως θα υποφέρουν οι άνεργοι, όπως υπέφεραν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι στην προηγούμενη κρίση.
Άνθρωποι ηλικιωμένοι θα χαθούν αναίτια, οι υγειονομικοί υπάλληλοι θα καταπονηθούν, τα νοσοκομεία θα γεμίσουν, όλοι θα κλειστούμε μέσα. Για μήνες ακόμα θα ασφυκτιούμε με τις μάσκες. Όπως είπαμε και στην αρχή, είμαστε ακόμη στο καταχείμωνο.
Εντούτοις, ήδη, η μέρα άρχισε να μεγαλώνει. Υπομονή.
