Ο Παλαιοντολόγος Δρ. Γιώργος Γεωργαλής, από το Ινστιτούτο Συστηματικής και Εξέλιξης των Ζώων της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών στην Κρακοβία, με καταγωγή από την Κάτω Ποταμιά Γρανίτσας Ευρυτανίας, ανακάλυψε και ονόμασε τις προηγούμενες μέρες ένα ακόμη νέο είδος εξαφανισμένου ερπετού. Πρόκειται για το φίδι Psammophis odysseus που έζησε περίπου 5,5 εκατομμύρια χρόνια πριν στη νότια Ισπανία. Του έδωσε, συμβολικά, το όνομα Οδυσσέας.
Το γένος φιδιών Psammophis ζει σήμερα στην Αφρική και την Ασία και μέχρι τώρα δεν είχαν βρεθεί απολιθώματά του στην Ευρώπη. Πρόκειται, όπως λέει ο επιστήμονας στα Ευρυτανικά Νέα, για ένα σχετικά μικρόσωμο και λεπτό φίδι, με ασθενές δηλητήριο. Το νέο είδος Psammophis odysseus διαφέρει από τους σύγχρονους συγγενείς του στη μορφολογία των σπονδύλων του. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η ηλικία της απολιθωματοφόρου θέσης που βρέθηκε ο Psammophis odysseus (5,5 εκατομμύρια χρόνια) συμπίπτει με ένα πολύ σημαντικό γεγονός: την “Κρίση Αλατότητας του Μεσσηνίου”, οπότε τα στενά του Γιβραλτάρ έκλεισαν και η Μεσόγειος αποξηράθηκε κατά μεγάλο μέρος, ούτως ώστε περιοχές που ήταν προηγουμένως θάλασσα μεταμορφώθηκαν πλέον σε έρημο.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, εξηγεί, τεράστιες και δραματικές αλλαγές στα οικοσυστήματα της νότιας Ευρώπης και βόρειας Αφρικής ενώ έδωσε την ευκαιρία σε πολλά χερσαία ζώα να μεταναστεύσουν από Αφρική προς Ευρώπη (και αντιστρόφως επίσης από Ευρώπη προς Αφρική). Ένας από αυτούς τους «μετανάστες» ήταν και ο Psammophis odysseus. Ο Γ. Γεωργαλής τον ονόμασε έτσι για να τιμήσει τον Οδυσσέα, το θρυλικό ήρωα της Οδύσσειας του Ομήρου. Η ανακάλυψη δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό The Anatomical Record (Georgalis, G.L. and Z. Szyndlar. 2022. First occurrence of Psammophis (Serpentes) from Europe witnesses another Messinian herpetofaunal dispersal from Africa – biogeographic implications and a discussion of the vertebral morphology of psammophiid snakes. The Anatomical Record).
Εικόνες
– Αναπαράσταση του νέου είδους φιδιού Psammophis odysseus (καλλιτέχνης Hodari Nundu). Στο ένθετο, ένας απολιθωμένος σπόνδυλος του ζώου σε διάφορες όψεις.
– Ο Δρ. Γιώργος Γεωργαλής μελετάει απολιθώματα φιδιών.
