Μια είδηση που είχε ανακοινωθεί προ καιρού τάραξε τα νερά, και μάλιστα τα λιμνάζοντα, ιδιαίτερα όσων έχουν μεσάνυχτα από τις νέες τεχνολογίες: Το τελευταίο διάστημα, η αστυνομία απέτρεψε 17 αυτοκτονίες που θα γινόταν στη χώρα μας, μέσω του διαδικτύου! Και στη μεγάλη τους πλειονότητα, οι περιπτώσεις αυτές αφορούσαν μικρά παιδιά και εφήβους. Πόσο έπρεπε άραγε να μας ανησυχήσει αυτή η είδηση;
Το Διαδίκτυο (κατά κόσμον Internet) δημιουργήθηκε, μεγάλωσε και αναγνωρίστηκε ως ένα πολύτιμο και πολύπλευρο εργαλείο στην υπηρεσία του κάθε πολίτη. Γυναίκες και άντρες, μικροί και μεγάλοι μπορούν να αναζητήσουν πληροφορίες, να συνομιλήσουν, να αλληλογραφήσουν, να παίξουν, να διασκεδάσουν και να κατεβάσουν αρχεία.
Είναι πραγματικά καταπληκτικό πως με τόσα λίγα κλικ, μπορούμε να κάνουμε τόσα πολλά πράγματα. Στα χρόνια που πέρασαν αλλά κυρίως στα χρόνια που έρχονται, οι χρήστες του Διαδικτύου είναι …θα είναι- πια σε θέση να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές, συναλλαγές με το Δημόσιο και τις τράπεζες, να εκπαιδεύονται εξ αποστάσεως και να εργάζονται. Όμως οι μικροί, ανήλικοι χρήστες τα κάνουν όλα αυτά συνήθως πιο εύκολα από τους ενήλικες, πιο συχνά από αυτούς, χωρίς επίβλεψη και μάλιστα σε έναν εικονικά ελεύθερο κόσμο.
Στην τελευταία έρευνα της PEW Research, καταγράφηκε ότι το 99% των Ελλήνων κάτω των 35 ετών, χρησιμοποιεί καθημερινά το ίντερνετ για χιλιάδες λόγους, ενώ το 72% του πληθυσμού έχει πλέον πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Το Διαδίκτυο είναι ανοιχτό σε όλους, ανοικτό δηλαδή και σε αυτούς που επιθυμούν ή προτιμούν να βλάψουν τους συνανθρώπους τους, είτε ανεβάζοντας παράνομο και επιβλαβές υλικό σε ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο, είτε παρασύροντας μέσω του Διαδικτύου νέους και παιδιά, είτε χρησιμοποιώντας προσωπικά μας δεδομένα για αθέμιτους σκοπούς.
Το Διαδίκτυο δεν κάνει διακρίσεις. Μεγάλη, αλήθεια, αλλά ταυτόχρονα και τραγική ειρωνεία. Το INHOPE που αποτελεί τον Σύνδεσμο Ανοιχτών Γραμμών Ίντερνετ παγκοσμίως, αντιπροσωπεύει και συντονίζει ένα παγκόσμιο δίκτυο ανοιχτών γραμμών για αναφορές και καταγγελίες παράνομου, επιβλαβούς ή ύποπτου υλικού στο Διαδίκτυο.
Στις μηνιαίες τάσεις που προκύπτουν από τις αναφορές παρατηρούν ότι τα τελευταία χρόνια, η παιδική πορνογραφία αυξήθηκε κατά 15%, η πορνογραφία ενηλίκων κατά 24% καθώς και ο ρατσισμός και η ξενοφοβία που αυξήθηκαν κατά 33%.
Αυτό δείχνει πρόβλημα ή άγνοια; Μάλλον και τα δύο.
Όπως συμβαίνει με διάφορα θέματα και ζητήματα στη ζωή μας, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε το πρόβλημα, στη συνέχεια να το εντοπίσουμε και σε κάθε περίπτωση να προσπαθήσουμε να το αντιμετωπίσουμε. Μερικά από τα θέματα που θα πρέπει να μας απασχολήσουν είναι τα εξής:
• Η παρενόχληση στον Κυβερνοχώρο.
• Οι κίνδυνοι στους χώρους συνομιλιών.
• Η παιδική πορνογραφία.
• Οι ύποπτες εμπορικές ιστοσελίδες.
• Η καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων και η πειρατεία.
• Η προστασία της ιδιωτικής ζωής.
• Τα ανεπιθύμητα ηλεκτρονικά μηνύματα και το βλαβερό λογισμικό, κ.τ.λ.
Στην πρώτη σχετική έρευνα στην Ελλάδα, γύρω από την γνώση της ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου από παιδιά, ο Ελληνικός Κόμβος Ασφαλούς Διαδικτύου δημοσίευσε τα αποτελέσματα που αφορούν αποκλειστικά τον Ελληνικό χώρο:
– Η χρήση του Διαδικτύου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το οικογενειακό περιβάλλον, καθώς τα αδέρφια και οι γονείς είναι αυτοί από τους οποίους κατά κύριο λόγο μαθαίνουν το Διαδίκτυο τα μικρότερα παιδιά, ενώ για τη μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα τον αντίστοιχο ρόλο παίζουν οι φίλοι.
– Σε γενικές γραμμές τα παιδιά μας δείχνουν ότι είναι ενημερωμένα για τους κινδύνους αλλά και για τους τρόπους. Συγκεκριμένα, θεωρούν ότι οι πιο σοβαροί κίνδυνοι προέρχονται από ιούς, από δραστηριότητες σε ιστοχώρους που συνομιλούν με αγνώστους, από δημοσίευση προσωπικών δεδομένων και από ακατάλληλο περιεχόμενο που μπορεί να συναντήσουν σερφάροντας.
– Τα παιδιά δηλώνουν ότι λαμβάνουν μέτρα, ακολουθώντας τις συμβουλές και υποδείξεις των γονέων τους για να μειώσουν ή και να εξαλείψουν τις πιθανότητες τέτοιων κινδύνων.
– Αντίθετα, δεν τους ανησυχεί η αξιοπιστία των στοιχείων που βρίσκουν δημοσιευμένα στο Διαδίκτυο και δε φαίνεται να κατανοούν την σοβαρότητα του θέματος αυτού.
– Δηλώνουν ότι αποφεύγουν να απευθυνθούν στους γονείς τους σε περίπτωση προβλήματος, γιατί φοβούνται ότι θα τους επιβάλλουν ακόμη αυστηρότερους κανόνες και περιορισμούς στη χρήση του Διαδικτύου. Έτσι, προτιμούν να συζητούν τέτοια προβλήματα με τους φίλους τους.
– Σε κάθε περίπτωση όμως, τα περισσότερα παιδιά θέλουν να μάθουν περισσότερα γύρω από τους πιθανούς κινδύνους του Διαδικτύου και του κινητού τηλεφώνου και τους τρόπους προστασίας.
Τα παιδιά μας δείχνουν το δρόμο. Η λύση βρίσκεται στην γνώση, η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση όλων, θα προστατεύσει εμάς και τα παιδιά μας, γιατί η απαγόρευση δεν μπορεί να εγγυηθεί την προστασία μας και το κατά κόσμον Internet ασφαλώς και μπορεί να είναι ασφαλές.
