Στην Επάνω Σκάλα, όπου συγκεντρώνονταν τα σπίτια των μουσουλμάνων κατοίκων της πόλης της Μυτιλήνης, και η παλιά Τούρκικη Αγορά, εγκαταστάθηκαν πολλοί Μικρασιάτες πρόσφυγες το 1922, αλλά και από προηγούμενες προσφυγικές ροές, όπως και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή με τις ανταλλαγές πληθυσμών που ακολούθησαν. Τα πρώτα χρόνια ήταν δύσκολα κάτω από τραγικές συνθήκες διαβίωσης σε παραπήγματα, σε παράγκες, σε αποθήκες, με κακή διατροφή και άσχημη υγειονομική κατάσταση για τους περίπου 55.000 πρόσφυγες εκείνης της εποχής.
Δεν ήταν ο μοναδικός τόπος στο νησί της Λέσβου που εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες (Λαγκάδα Χρυσομαλλούσα, Σκάλα Λουτρών, Σκάλα Καλλονής, Αρίσβη).
Αρχικά το όνομα του Συνοικισμού (ο Συνοικισμός (“Σαρβαρλί”) θεμελιώθηκε τον Μάρτιο του 1929) ήταν όπως και σε πολλές άλλες περιοχές της χώρας, σε ανάλογες εγκαταστάσεις, συνώνυμο του γκέτο και κακόηχο στον τοπικό πληθυσμό. Με τον καιρό η σημαντική βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και η δημιουργικότητα των Μικρασιατών κατάφερε να το «αποχαρακτηρίσει». Στην περιοχή βρίσκεται και το ιστορικό Μνημείο της Μικρασιάτισσας Μάνας, μία επιλογή τιμής και μνήμης που τη συναντάμε και σε άλλες περιοχές που υποδέχτηκαν πρόσφυγες.
Ο αθλητισμός ήταν μία από τις δραστηριότητες που έδωσε διέξοδο και έγινε εργαλείο κοινωνικοποίησης για τη νεολαία της εποχής, ειδικά για τα ταλαιπωρημένα προσφυγόπουλα. Σε αυτές τις συνθήκες γεννήθηκε και η Αθλητική Ένωση Συνοικισμού στη Λέσβο, που δεν ήταν η μόνη αθλητική έκφραση του προσφυγικού στοιχείου, ήταν όμως αντιπροσωπευτική του τόπου στον οποίο γεννήθηκε.
Με τίτλο «Η καταπληκτική πρόοδος της Αθλητικής Ενώσεως Συνοικισμού» η εφημερίδα «Αιγαιοπελαγίτικος Αθλητισμός» αναφέρει στις 4-4-1932:
«Με μεγάλη μας χαρά παρατηρούμε την καταπληκτική πρόοδο και ανάπτυξη που σημειώνει ολοένα το νεοϊδρυθέν κάλλιστον σωματείον της πόλεώς μας Αθλητική Ένωσις Συνοικισμού. Εντός ολίγων ολίγιστου μόνον χρονικού διαστήματος κατόρθωσε να παρατάξει εις την δύναμίν του αξιόλογα και αξιοπρόσεκτα στελέχη τα οποία συγκέντρωσαν όλα τα διασκορπισμένα τοίδε κακείσε εις τα διάφορα αναγνωρισμένα και μη αθλητικά σωματεία της πόλεώς μας, όλα τα υγιά αθλητικα προσφυγικά στοιχεία και εν γένει όλην την σφριγώσαν νεολαία του Συνοικισμού.
Όλα τα παραπάνω έγινα χάρις εις τας αενάους προσπαθείας του Διοικητικού Συμβουλίου του σωματείου τούτου, το οποίον είναι άξιον παντός συγχαρητηρίων και επαίνων και τας φιλοτίμους τοιαύτας του συμπαθούς ποδοσφαιριστού της πόλεώς μας κ. Αποστόλου Βεντούρα όστις από καιρό έχει προσληφθεί ως προπονητής του συλλόγου τούτου».
Με μεγάλη πολιτιστική παράδοση οι Μικρασιάτες προκήρυξαν διαγωνισμό για τους στίχου του ύμνου της ομάδας και το κάλεσμα δημοσιεύτηκε στις 4-4-1932 στην εφημερίδα Αιγαιοπελαγίτικος Αθλητισμός.
Νωρίτερα στις 21-3-1932 είχε γραφτεί η είδηση ότι ο καθηγητής μουσικοσυνθέτης Αντώνης Καλαματιανός με καταγωγή από τη Μυτιλήνη και κάτοικος Θεσσαλονίκης, είχε επιλεγεί και του είχε ανατεθεί από την ομάδα η σύνθεση της μουσικής πάνω στην οποία θα έμπαιναν και οι στίχοι για τους οποίους ήταν σε εξέλιξη ο διαγωνισμός.
Κάτω από την είδηση αυτή διαβάζουμε ότι η πρώτη ομάδα της Α.Ε. Συνοικισμού έπαιξε με τον Παλλεσβιακό αγώνα προπόνησης στο γήπεδο του «Παλλέ» και έχασε με 3-2, ενώ η Β’ ομάδα έχασε με 4-0 αγωνιζόμενη με την πρώτη ομάδα του Αχιλλέα.
Φαίνεται ότι η ομάδα μάζευε κόσμο και έτσι συγκρότησε και Β’ ομάδα, τα «δεύτερα» που έλεγαν σε άλλες εποχές οι φίλαθλοι. Διαβάζουμε στις 9-5-1932 ότι η Β’ ομάδα της Αθλητικής Ενώσεως Συνοικισμού, πήγε στα Κεραμιά και κέρδισε τον τοπικό Ορφέα με 2-1. Η σύνθεση της ΑΕ. Συνοικισμού ήταν: Ανδρέας Γκρέκας, Βασιλ. Καλαμαράς, Βαγγής Σταυρέλλης, Ματθαίος Ευαγγέλου, Σοφοκλής Καραβαγγέλου, Δημ. Καραλής, Εμμ. Κουντουρής, Γεώργιος Νησιώτης. Βλέπουμε ότι η εφημερίδα δίνει μόλις 8 παίκτες. Σε άλλα δημοσιεύματα αλιεύουμε την πληροφορία ότι ο Ορφέας χρησιμοποιούσε για γήπεδο χώρο δίπλα στην εκκλησία του χωριού και ίσως να είχε διαστάσεις που δεν επέτρεπαν αγώνα 11 χ 11.
Την ανταπόκριση δίνει ο πρόεδρος της ομάδας Γεώργιος Κονδύλης.
16-5-1932 εφημ.Αιγαιοπελαγίτικος Αθλητισμός
Εκλογές στις 29-5-1932 με χώρο διεξαγωγής τους το καφενείο του Ευάγγελου Κουτσομύτη) και την επόμενη ημέρα η παρουσίαση της σύνθεσης του Δ.Σ.
Γεώργιος Κονδύλης πρόεδρος, Κωνσταντίνος Αγάς ή Πολυχρόνης αντιπρόεδρος, Αβρααάμ Ευσταθιάδης Γενικός Γραμματέας, Κωνσταντίνος Μανίκης ταμίας, Ιωάνννης Γκιουζέλης ειδικός γραμματέας, Δημήτρης Κανός έφορος γυμναστηρίου, και σύμβουλοι οι Στρατής Μουσχοντζής, Νικολ. Μπατζάκης, Νίκος Μελαμψός.
Ο προσφυγικός συνοικισμός Τζινάρ Τζαμί στην Επάνω Σκάλα της Μυτιλήνης – Πηγή φωτο: Γενικά Αρχεία του Κράτους
Στις 13-6-1932 διαβάζουμε ότι η ΑΕ. Συνοικισμού, θέλοντας να τιμήσει τον Τζίμ Λόντο που τον αποκαλεί πρωτοπαλαιστή του κόσμου, τον ανακήρυξε επίτιμο πρόεδρό της. Στα ενδιαφέροντα η σύνθεση της διοίκησης που πήρε την απόφαση και έχει αλλαγές με αυτή που βγήκε πριν λίγες ημέρες στις εκλογές, προφανώς έγιναν ανακατατάξεις για λόγους που δεν γνωρίζουμε:
Γεώργιος Κονδύλης πρόεδρος, Κωνσταντίνος Αγάς ή Πολυχρόνης αντιπρόεδρος, Αβρααάμ Ευσταθιάδης Γενικός Γραμματέας, Ευάγγελος Κουτσομύτης Ταμίας, Στέφανος Στυλιανού έφορος γυμναστηρίου, Κωνσταντίνος Μανίκης ειδικός γραμματέας, και Κων. Καραμπελόπουλος, Ευστρ Μουσχοντζής, Απ. Τσαρδανέλης μέλη. Η εφημερίδα γράφει ότι η συνεδρίαση έγινε στα γραφεία της ενώσεως (αίθουσα Ευαγγέλου Κουτσομύτη – το καφενείο που έγιναν και οι εκλογές).
Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας διαβάζουμε σε ανταπόκριση που την υπογράφει ο «Θεατής» ότι η Β’ ομάδα της Αθλητικής Ενώσεως Συνοικισμού, πήγε στο Μυχό και κέρδισε τον τοπικό Άρη με 5-3.
Η σύνθεση: Ανδρέας Γκρέκας, Μανώλης Χατζηχριστόφας, Γεώργιος Νησιώτης, Γεώργιος Βάγιας, Τάκης Τσαρδανέλλης, Κώστας Νησιώτης, Βαγγής Σταυρέλλης, Γεώργιος Χατζηπανάγος, Παναγιώτης Σαρηβασιλείου και Παναγιώτης Κουμιώτης. Η σύνθεση αριθμεί 10 παίκτες.
Άνοιξη του 1932 τεύχος 80 του Αιγαιοπελαγίτικου Αθλητισμού με δυσανάγνωστη ημερομηνία και γίνεται αναφορά για αγώνα Α.Έ. Συνοικισμού – Άρεως Μυχού: 3-0 στο γήπεδο του Παλλεσβιακού.
Mάλλον από τον ίδιο προσφυγικό κόσμο συγκροτήθηκε και ο Ορφέας παραπηγμάτων που τον εντοπίσαμε τον Ιούνιο του 1932 να δίνει αγώνα με την Αθλητική Ένωση Λαγκάδας, από την οποία χάνει με 4-3. Η σύνθεση του Ορφέα Παραπηγμάτων ήταν:
Χατζηπαναγιώτης, Καρύδης, Λευτέρης, Ζεϊμπέκης, Μουχτούρης, Μάρκος, Δούκας, Μάνδαλος, Στρίγγος, Γανωματάς, Δημητρός, Τσαγκαρέλλης Ι, Τσαγγαρέλλης ΙΙ, Βαλσάμου.
Έρευνα: Νάσος Μπράτσος
Π.Ο.Α.: Από τα Βουρλά στο Ατσαλένιο – Οι Μικρασιάτες με σήμα το αμπελόφυλλο
Ηρακλής Ελευσίνας: Ο ποδοσφαιρικός άθλος των Μικρασιατών προσφύγων
Mικρασιατικός Καισαριανής: Η ιστορία μίας παρέας μαθητών δημοτικού το 1935
«Ο Απόλλων περιέχει δηλητήριον φοβερόν»: Από τον Πόντο μέχρι την Καλαμαριά
Α.Ε. Περάματος: Η ομάδα που ιδρύθηκε το 1927 από Μικρασιάτες Πρόσφυγες
Ηρόδοτος: Από την Αλικαρνασσό της Μικράς Ασίας στην Κρήτη
Μικρασιατική Αθλητική Ένωση Χίου: Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες σε αθλητική δράση από το 1924
Με έμπνευση από τη Μικρά Ασία και δύναμη από τα Χανιά: Απόλλων Αγίου Ιωάννη 1923
Το ταξίδι και η προσφορά του Ίκαρου Χανίων με μικρασιατική ρίζα στα γήπεδα της Κρήτης
Το γήπεδο «Προσφυγικών» στην Πάτρα – Το έφτιαξαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες
ΑΕΚ Τρίπολης 1929: Οι Μικρασιάτες στα αρκαδικά γήπεδα και ο Τάσος Μουκάκης
Ιωνία Χανίων 1924: Ο ποδοσφαιρικός όμιλος των Προσφύγων με τα στρατιωτικά άρβυλα
Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες στα Χανιά, ο «Άφοβος» και ο Ινδός Φακίρης στο γήπεδο
Aετός Ρίου 1928: Αθλητική στέγη για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες
Κύψελος Κορίνθου: Είμαστε περήφανοι για την προσφυγική μας ιδιότητα
Aπό την Πόλη έως τα Σφαγεία – 95 χρόνια Φωστήρας «ο φονέας των γιγάντων»
Αγροτικός Αστέρας: Από τον Κουκλουτζά της Σμύρνης στα γήπεδα της Θεσσαλονίκης
Οι «παραποτάμιες» ομάδες στη Νέα Ιωνία του Μεσοπολέμου
Α.Ο.Ν.Α.: Οι πρόσφυγες από την Αργυρούπολη του Πόντου στα τοπικά πρωταθλήματα της Αθήνας
Οι αθλητικές συγκροτήσεις των προσφύγων του 1918 και του 1922 – Ο Α.Σ. Σουρμένων
Οι αθλητικές συγκροτήσεις Αρμενίων και Μικρασιατών προσφύγων στο Δουργούτι του Μεσοπολέμου
Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (Α’ μέρος)
Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (B’ μέρος)
Τα πρώτα αθλητικά βήματα των Μικρασιατών προσφύγων στη Ν. Ιωνία Αττικής (Γ’ μέρος)
Α.Ε. Ελευθερούπολης 1929: Με Μικρασιατική ρίζα σε μια διαδρομή προσφοράς μέχρι σήμερα
Α.Ο. Νέας Ιωνίας: Συνεχής προσφορά στον ερασιτεχνικό αθλητισμό
Ψυχικό 1926: Όταν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες ίδρυσαν αθλητικό σωματείο
Οι πρώτες αθλητικές συγκροτήσεις των Μικρασιατών προσφύγων στο συνοικισμό του Κοπανά
Από το 1926 έως σήμερα: Προποντίδα Χαλκίδας η ομάδα των Μικρασιατών προσφύγων
A.Σ. Ποντίων 1928: «Θα εφτάμε Σύλλογον τεμέτερον»
«Ναύαρχος Βότσης»: Πολιτιστική και αθλητική δράση από το 1933 από Μικρασιάτες και Πόντιους πρόσφυγες
Αθλητική κυψέλη από το 1925: Το ert.gr στα γραφεία του Ολυμπιακού Πατρών
B.A.O.-1926: Δημιουργική διέξοδος για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη
Από το όρος του Mίμα έως τα Μέγαρα – Η Μικρασιατική από τις αλάνες του 1937 στα γήπεδα του 2018
ΑΕΚ Χαλκίδας: Η «Εφτάψυχη» ομάδα των προσφύγων και των κυνηγημένων
Ιωνικός Αστέρας Θήβας: Από τα Σώκια της Μ. Ασίας το 1908 στον προσφυγικό συνοικισμό της Θήβας
Ιωνικός Νέας Φιλαδέλφειας: To προσφυγικό σωματείο συνεχίζει την προσφορά του από το 1930
90 χρόνια ιστορίας για τον Ηρακλή Ελευσίνας – Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες
Τριγλία Ραφήνας 1931: Η διαχρονική αθλητική και κοινωνική προσφορά των Μικρασιατών προσφύγων
Η αρχόντισσα της Πόλης στα γήπεδα της Αθήνας – Πέρα Κλουμπ με έτος ίδρυσης 1880
Aπό την Προσφυγική Ένωση Θεσσαλονίκης έως τον Μακεδονικό – 93 χρόνια ιστορίας
Ένα σπάνιο ντοκουμέντο του 1893 – “Ολυμπιακοί Αγώνες εν Βιθυνία”
98 χρόνια “με το άσπρο της ειρήνης και το πράσινο της ελπίδας” – Ο.Φ.Ν. Δόξα Πειραιά 1922
«Η Νίκη μας και πάλι πρωτάθλημα θα πάρει!…» το νέο βιβλίο του Θανάση Βογιατζή
www.ertnews.gr
Διαβάστε περισσότερα… Read More
