Ένα πλούσιο ρεπερτόριο της μουσικής δυναστείας των Στράους και των συγχρόνων τους, από βαλς μέχρι πόλκα, περιλαμβάνει κάθε χρόνο η Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής της Βιέννης (στην Ελλάδα μεταδίδεται από την ΕΡΤ1 και το Τρίτο Πρόγραμμα για τους ακροατές του Ραδιοφώνου).
Ανάμεσά τους, βέβαια, το περίφημο αυτοκρατορικό «βιεννέζικο βαλς» (ή ακριβέστερα «Πάνω στον ωραίο γαλάζιο Δούναβη») του Γιόχαν Στράους του νεότερου, με το οποίο κλείνει πάντα η συναυλία, μαζί με το «Εμβατήριο Ραντέτσκι» του Γιόχαν Στράους του πρεσβύτερου (πατήρ και υιός είχαν μεν τον ίδιο όνομα, αλλά ο δεύτερος επισκίασε τον πρώτο).
Οι απαρχές αυτής της συναυλίας ανάγονται στην πιο σκοτεινή περίοδο της ιστορίας τής (προσαρτημένης στη ναζιστική Γερμανία) Αυστρίας. Στις 31 Δεκεμβρίου 1939 -και όχι την Πρωτοχρονιά- διοργανώθηκε η πρώτη «Συναυλία Γιόχαν Στράους». Οι Εβραίοι μουσικοί, όμως, απολύθηκαν και εκτοπίστηκαν. Εν μέσω αυτής της βαρβαρότητας, η Φιλαρμονική της Βιέννης (υπό τη διεύθυνση πάντα του Κλέμενς Κράους) διέθεσε τα έσοδα της συναυλίας στη ναζιστική εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων για τον πόλεμο. Η χαρούμενη μουσική του νεότερου Γιόχαν Στράους ήταν όμως πολύ σημαντική για τον «υπουργό Προπαγάνδας του Ράιχ» Γιόζεφ Γκέμπελς γι αυτό και πλαστογράφησε έγγραφα στα οποία αναφερόταν η εβραϊκή καταγωγή του ώστε να εμφανίζεται ως …«άριος». Από το 1941, η «Συναυλία του Γιόχαν Στράους» γινόταν πλέον την 1η Ιανουαρίου. Η εθνικοσοσιαλιστική προπαγάνδα την οικειοποιήθηκε και τη μετέδιδε από το «Ραδιόφωνο της Μεγάλης Γερμανίας». Ο Κράους επέβλεπε τον νεοσύστατο θεσμό μέχρι το τέλος του πολέμου. Μετά το τέλος του, το 1946, η συναυλία μετονομάστηκε σε «Πρωτοχρονιάτικη» και το 1948 -μετά την άρση της διετούς απαγόρευσης της διεύθυνσής της από τους Συμμάχους- ο Kράους επέστρεψε και διηύθυνε άλλες επτά συναυλίες μέχρι το 1954.
Από το σπουδαίο του δημιούργημα, το Μέγαρο Μουσικής της Βιέννης «Μουζίκφεράιν/Musikverein» μεταδίδεται και φέτος, το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς, η Συναυλία, σε περισσότερες από 90 χώρες, ανάμεσά τους και στην Ελλάδα, από την ΕΡΤ1.
Tην Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής της Βιέννης θα διευθύνει για τρίτη φορά ο διεθνούς φήμης Αυστριακός μαέστρος Φραντς Βέλζερ-Μεστ, ο μουσικός διευθυντής της Ορχήστρας του Κλίβελαντ, ο οποίος διευθύνει επίσης την ορχήστρα του Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ από το 2014. Ο Βέλζερ/Μεστ θεωρείται σημείο αναφοράς για πρότυπες ερμηνείες, όπως πχ η όπερα Σαλώμη του Ρίχαρντ Στράους με την οποία έγραψε ιστορία το 2018. Στο ίδιο Φεστιβάλ τιμήθηκε το 2021 με το Αυστριακό Βραβείο Μουσικού Θεάτρου. Ο διάσημος μαέστρος είναι επίτιμο μέλος του «Συλλόγου Φίλων της Μουσικής της Βιέννης», του έχει απονεμηθεί το «Δαχτυλίδι της Τιμής» της Φιλαρμονικής της πόλης, ενώ έχει λάβει μετάλλια και στις ΗΠΑ.
Το πρόγραμμα της φετινής Πρωτοχρονιάτικης Συναυλίας την οποία θα διευθύνει:
Eduard Strauss: Wer tanzt mit? Polka schnell, op. 251
Josef Strauss: Heldengedichte. Walzer, op. 87
Johann Strauss II.: Zigeunerbaron-Quadrille, op. 422
Carl Michael Ziehrer: In lauschiger Nacht. Walzer, op. 488
Johann Strauss II.: Frisch heran! Polka schnell, op. 386
Franz von Suppè: Ouvertüre zur Operette „Isabella“
Josef Strauss: Perlen der Liebe. Walzer, op. 39
Josef Strauss: Angelica-Polka. Polka française, op. 123
Eduard Strauss: Auf und davon. Polka schnell, op. 73
Josef Strauss: Heiterer Muth. Polka française, op. 281
Josef Strauss: For ever. Polka schnell, op. 193
Josef Strauss: Zeisserln. Walzer, op. 114
Josef Hellmesberger (Sohn): Glocken-Polka mit Galopp aus dem Ballett Excelsior
Josef Strauss: Allegro fantastique. Orchesterfantasie, Anh. 26b
Josef Strauss: Aquarellen. Walzer, op. 258
ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ