Ο Δημήτριος Θεοδωράκης γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1889 στην Άμπλιανη Ευρυτανίας. Οι γονείς του Παναγιώτης και Αλεξάνδρα (το γένος Κοντογιάννη) απέκτησαν 9 παιδιά.
Κατετάγη ως εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό την 1η Οκτωβρίου 1910 και προήχθη στο βαθμό του Λοχία το 1912. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912 – 1913), μεταξύ άλλων στις μάχες των στενών του Σαρανταπόρου και των Γιαννιτσών και στον ελληνοβουλγαρικό πόλεμο του 1913, μεταξύ άλλων στην πολύνεκρη μάχη του Κιλκίς-Λαχανά. Για τη μαχητικότητά του έλαβε μετάλλια και τιμητικά διπλώματα και προήχθη στο βαθμό του Επιλοχία και του Ανθυπασπιστή (1913). Στη συνέχεια προήχθη σε Ανθυπολοχαγό το 1914 και φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Μηχανημάτων και Πολυβόλων.
Έλαβε μέρος στο Μακεδονικό Μέτωπο κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο 1917-1918.
Συμμετείχε ως Λοχαγός στη Μικρασιατική Εκστρατεία από το 1920, ως Λοχαγός Διοικητής Πυροβολαρχίας και Λόχου Τυφεκιοφόρων του 45/ΧΙ Συντάγματος Πεζικού.
Έλαβε μέρος στην ιστορική πολυήμερη μάχη στο Σαγγάριο ποταμό και αιχμαλωτίστηκε στις 20 Αυγούστου 1922 από τους Τούρκους και παρέμεινε για εννέα μήνες σε τουρκικά στρατόπεδα. Επέστρεψε στην πατρίδα το Μάιο του 1923.
Προήχθη σε Ταγματάρχη το 1925. Φοίτησε στη Σχολή Λοχαγών και Ταγματαρχών υπό τη Γαλλική Εκπαιδευτική Αποστολή (1925-1926).
Υπηρέτησε ως Διοικητής σε πολλές μονάδες της Μακεδονίας και του Αιγαίου. Αποστρατεύθηκε το 1934 «προαχθείς σε Αντισυνταγματάρχη και εγγραφείς εις το στέλεχος της εφεδρείας» (η απόφαση αυτή της εφεδρείας μετέπειτα ανακλήθηκε και αποκαταστάθηκε η βαθμολογική του εξέλιξη αναδρομικά. Προήχθη στο βαθμό του Συνταγματάρχη τον Αύγουστο του 1935).
Με την κήρυξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, επιστρατεύθηκε ως έφεδρος Αντισυνταγματάρχης και υπηρέτησε ως Υποδιοικητής του 53ου Συντάγματος Πεζικού, στα Ελληνοαλβανικά σύνορα της περιοχής Καστοριάς. Το Σύνταγμα υπαγόταν στην ΙΧ Μεραρχία, η οποία είχε Επιτελάρχη τον Αλκιβιάδη Μπουρδάρα.
Στις 5 Νοεμβρίου 1940 το ΓΕΣ διέταξε το Τμήμα Στρατιάς Δυτ. Μακεδονίας να εκδηλώσει οργανωμένες επιθέσεις με τελικό σκοπό την κατάληψη της Κορυτσάς. Μερικές ημέρες αργότερα, λόγω ασθένειας του Διοικητή του 53ου Συντάγματος Πεζικού, ο Δημήτριος Θεοδωράκης ανέλαβε τα καθήκοντα του Διοικητή και οδήγησε το Σύνταγμα σε σημαντικές νίκες, με επιστέγασμα την κατάληψη της Κορυτσάς στις 22 Νοεμβρίου 1940. ‘Όπως γράφει ο ίδιος: «Το εσπέρας της Παρασκευής 22ας Νοεμβρίου, τεθείς επικεφαλής συγκροτηθέντος αποσπάσματος καταδιώξεως εξ ενός Τάγματος, συν ενός Λόχου και 25 εφίππων, εκινήθην προς καταδίωξιν των υποχωρούντων ιταλικών τμημάτων και εν συνεχία κατέλαβον την Κορυτσάν…».
Ο Δημήτριος Θεοδωράκης αυτοδιορίστηκε Φρούραρχος της πόλης και εξέδωσε την ιστορική Προκήρυξη Απελευθέρωσης της Κορυτσάς. Ιστορικής σημασίας είναι και το «Πρακτικόν Παραδόσεως Πόλεως Κορυτσάς». Η κατάληψη της Κορυτσάς είχε παγκόσμια απήχηση και προκάλεσε θύελλα ενθουσιασμού.
Κατά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις υπέστη βαριάς μορφής κρυοπαγήματα και χρειάστηκε να νοσηλευθεί επί ένα μήνα στο νοσοκομείο της Κορυτσάς. Αποθεραπεύθηκε και ανέλαβε τη διοίκηση του ΙΧ Μεθοριακού Τομέα Αχρίδας-Πρεσπών-Φλώρινας, έως τα τέλη Μαρτίου 1941.
Ακολούθησε η επίθεση των Γερμανών στην Ελλάδα. Το 53ο Σύνταγμα Πεζικού επέστρεψε από τη Βόρειο Ήπειρο και διαλύθηκε τον Απρίλιο του 1941. Ο Δημήτριος Θεοδωράκης ανέλαβε τη διοίκηση του Φρουραρχείου Καλαμπάκας και αποστρατευθείς ακολούθως μετέβη στην Αράχωβα, όπου και φιλοξενήθηκε στο σπίτι του αδελφού του.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής είχε επαφές με στρατιωτικούς συναδέλφους του και αποστρατεύτηκε τελικά στις 15 Αυγούστου 1945. Συνέχισε να προσφέρει όμως, τις υπηρεσίες του εθελοντικά ως Διευθυντής και Υποδιευθυντής στη Λέσχη Αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ο Δημήτριος Θεοδωράκης έλαβε πάμπολλες τιμητικές διακρίσεις και μετάλλια, για τις υπηρεσίες που πρόσφερε στην πατρίδα. Κατέγραψε με βιογραφικό του σημείωμα από 29-12-1971 όλη τη στρατιωτική του πορεία.
Το 1950 επέστρεψε στην γενέτειρά του, την Άμπλιανη Ευρυτανίας, όπου και διετέλεσε Πρόεδρος της Κοινότητας (1959-1964) και εκπρόσωπος της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων του Νομού Ευρυτανίας.
Απεβίωσε το 1988.
Ο Δήμος Αθηναίων παραχώρησε “τιμής ένεκεν” τον τάφο του στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Ο Δήμος Μεσολογγίου έδωσε τιμητικά το όνομά του σε κεντρική πλατεία της πόλης, στην οποία τοποθετήθηκε προτομή του στις 31 Οκτωβρίου 2021. Είναι πολλές οι τιμητικές διακρίσεις και τα μετάλλια που έλαβε. Τη βιογραφία του συνέγραψε ο ανιψιός του Κων. Θεοδωράκης -ο οποίος υπηρέτησε και στη ΔΟΥ Καρπενησίου- στο εξαίρετο βιβλίο του «Ο Στρατηγός Δημήτριος Π. Θεοδωράκης, Απελευθερωτής & Φρούραρχος Κορυτσάς (22-11-1940). Στην πρώτη γραμμή όλων των αγώνων του Έθνους κατά τον 20ο αιώνα», Αθήνα 2021, (από όπου προέρχονται και οι φωτογραφίες του άρθρου) και όπως σημειώνει: «Ο Χαράλαμπος Κατσιμήτρος στο μέτωπο της Ηπείρου και ο Δημήτριος Θεοδωράκης στο μέτωπο της Δυτικής Μακεδονίας, με τις τολμηρές πρωτοβουλίες και τις καθοριστικές αποφάσεις τους στις κρίσιμες στιγμές, έκριναν σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Άλλαξαν την πορεία του Β’ Παγκοσμίου πολέμου» (σελ. 105).
Άρθρο του Γιάννη Οικονομίδη, εκπαιδευτικού. Δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση των Ευρυτανικών Νέων
