Με επισημότητα και λαμπρότητα, η Λαμία γιόρτασε τον προστάτη της, Άγιο Λουκά, και μαζί την 78η επέτειο από την απελευθέρωσή της. Ήταν 18/10/1944, ανήμερα της εορτής του Αγίου Αποστόλου και Ευαγγελιστού Λουκά, όταν η όμορη φθιωτική πρωτεύουσα απελευθερωνόταν από τα στρατεύματα κατοχής.
Στον ομώνυμο Ιερό Ναό, τελέστηκε νωρίς το πρωί της Τρίτης, 18 Οκτωβρίου, ο πανηγυρικός όρθρος και η πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού και συνιερουργούντων των Μητροπολιτών Ηλείας και Ωλένης κ. Αθανασίου, Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Νικηφόρου, Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού και του Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών. Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Δήμαρχος Λαμιέων, κ. Ευθύμιος Καραΐσκος. Η ημέρα περιλάμβανε, επίσης, λιτάνευση της εικόνας του αγίου και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο Εθνικής Αντίστασης.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
“78 χρόνια πέρασαν από την ημέρα που οι καμπάνες του Αγίου Λουκά χτύπησαν χαρμόσυνα, σημαίνοντας τη Λευτεριά.
78 χρόνια, από την ημέρα εκείνη που, η πληγωμένη Λαμία, αλλά και όλη η Ελλάδα, άρχιζε να ελπίζει ξανά και να ατενίζει το μέλλον της με αισιοδοξία.
Τον Οκτώβρη του 1944, τα μηνύματα της απελευθέρωσης από τον γερμανικό ζυγό έφταναν στη Λαμία και οι καμπάνες ανήμερα του Αγίου Λουκά, του πολιούχου της πόλης μας, προμήνυαν ξανά τη χαρά.
Τούτες τις ώρες όμως, πρέπει να γυρίσουμε το βλέμμα μας πίσω, στα γεγονότα της εποχής εκείνης.
Να θυμηθούμε τις αφηγήσεις, αλλά και τις αναμνήσεις των μεγαλυτέρων.
Σαν χθες, οι αντάρτες της 13ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, συγκρούονταν με τους Γερμανούς, στη Μεγάλη Βρύση.
Οι Γερμανικές μεραρχίες ετοιμάζονταν να φύγουν από την πόλη, αφήνοντας πίσω τους συντρίμμια.
Οι αποθήκες πυρομαχικών στο στρατόπεδο Τσαλτάκη, το εργοστάσιο της ηλεκτρικής στην οδό Λεωνίδου, το τηλεφωνικό κέντρο στην οδό Αινιάνων, οι αποθήκες του Ερυθρού Σταυρού με τρόφιμα για τους πεινασμένους της περιοχής, ήταν οι στόχοι τους.
Εκεί όμως, βρέθηκαν τρεις ήρωες, τους οποίους οφείλουμε να θυμόμαστε πάντοτε, καθώς είναι αυτοί που απέτρεψαν τα χειρότερα.
Ο Ευγένιος Ντε Σιμόνε, ως αιχμάλωτος των Γερμανών, υποχρεώθηκε από τους Γερμανούς να τοποθετήσει εκρηκτικά στις αποθήκες των πυρομαχικών στο Τσαλτάκη, για να τα πυροδοτήσουν οι ίδιοι, κατά την αποχώρησή τους.
Την παραμονή του Αγίου Λουκά, με κίνδυνο της ζωής του, κόβει τα καλώδια και έσωσε τη Λαμία από βέβαιη καταστροφή.
Το ίδιο έκανε σε συνεννόηση με την αντίσταση και ο Αυστριακός Τζόζεφ Μπλέχινγκερ, που με κίνδυνο της ζωής του, κόβει τα καλώδια και διαφεύγει στη Στυλίδα.
Μετά τον πόλεμο και οι δύο, πήραν την Ελληνική υπηκοότητα και έζησαν στη Λαμία.
Τις κρίσιμες εκείνες ώρες, στην πόλη βρίσκεται και ο Σουηδός Στουρέ Λιννέρ, ως αντιπρόσωπος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και μετέπειτα διπλωμάτης.
Ο ίδιος οργανώνει ομάδες περιφρούρησης για να αποφευχθούν οι ανατινάξεις από τους Ναζί, το πλιάτσικο και οι λεηλασίες.
Σαν χθες τα μεσάνυχτα, πήγε στο σπίτι του Γερμανού διοικητή, στην οδό Τσιριμώκου και Μανωλίδου, και τον έπεισε να μην πυροδοτηθούν τα εκρηκτικά που είχαν τοποθετηθεί, σώζοντας με αυτόν τον τρόπο τις βασικές υποδομές που είχαν απομείνει στη πόλη μας.
Λίγες ώρες αργότερα, τα αντάρτικα τμήματα του ΕΛΑΣ, ελέγχουν πλήρως την κατάσταση.
Οι καμπάνες της λευτεριάς, ανήμερα του Αγίου Λουκά, του πολιούχου της Λαμίας, μας έφεραν και πάλι το χαμόγελο, όμως τα σημάδια της κατοχής, παρέμειναν ανεξίτηλα.
Ο αγώνας των Λαμιωτών και των Ελλήνων στην Εθνική αντίσταση, έβρισκε τη δικαίωσή του.
Όμως δυστυχώς αυτό κράτησε λίγο.
Η χώρα μας βρέθηκε στη δίνη ενός εμφυλίου πολέμου, που κράτησε την πατρίδα μας για πολλά χρόνια διχασμένη και καθηλωμένη, την ώρα που άλλοι λαοί, γεύονταν τα αγαθά της ειρήνης.
Η Λαμία, μια πόλη μέσα στα συντρίμμια, αλλά με μια ελπίδα να αναγεννηθεί.
Παρά τις αντιξοότητες, οι Λαμιώτες όπως και όλοι οι Έλληνες, βρήκαν τη δύναμη να βαδίσουν μπροστά.
Βρήκαν τη δύναμη να κλείσουν όλες τις πληγές και τα σημάδια της κατοχής, αλλά και του εμφύλιου σπαραγμού που την ακολούθησε.
Βρήκαν τη δύναμη να χαράξουν νέα πορεία.
Η 18η Οκτωβρίου του 1944 είναι αναμφίβολα η ημέρα που σηματοδότησε το μέλλον του γενναίου λαού μας και της Λαμίας.
Σήμερα, τη 18η Οκτωβρίου του 2022 η Λαμία και η οικουμένη ολόκληρη βρίσκονται και πάλι μπροστά σε αναπόφευκτες απειλές, οι οποίες δυστυχώς μας φέρνουν αντιμέτωπους με νέες οικονομικές, ενεργειακές αλλά και ανθρωπιστικές κρίσεις και μας υποχρεώνουν να ρίξουμε βαθιές ματιές στη διαδρομή μας, στην ιστορία μας αλλά και στα λάθη μας και να αναζητήσουμε εκ νέου τον προσανατολισμό μας.
Σήμερα, ψύχραιμα και με διάθεση αυτοκριτικής, καλό είναι να δούμε ως κοινωνία τα λάθη και τις παραλείψεις μας.
Να μην ξεχνάμε ότι, εκείνοι που έγραψαν το έπος του ’40 και την εθνική αντίσταση, εκείνοι που μας άφησαν παρακαταθήκη τις Θερμοπύλες, την Αλαμάνα, τον Γοργοπόταμο, εκείνοι που ήθελαν μία Πατρίδα ελεύθερη και αξιοπρεπή, ήταν άνθρωποι σαν εμάς. Άνθρωποι, όμως, που δεν σταμάτησαν ποτέ να αγωνίζονται, να ελπίζουν, να οραματίζονται, άνθρωποι που πίστεψαν και με τη συνεργασία, πέτυχαν.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, και παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία, εορτάζουμε σήμερα τον «Λουκά τον αγαπητό», τον Ευαγγελιστή της χαράς, και μέσα από αυτόν αντλούμε αισιοδοξία και έμπνευση, αλλά και δύναμη για να στηρίξουμε ο ένας τον άλλο, να ξεπεράσουμε τις καθημερινές αντιξοότητες με αλληλεγγύη και κοινωνική υπευθυνότητα.
Σήμερα, που παλεύουμε να βγούμε νικητές σε μια διαφορετική μάχη, ας έχουμε συνοδοιπόρο τον Προστάτη της πόλης μας, ο οποίος κατά τις θυελλώδεις εποχές της ιστορίας, ως ιατρός, θεραπεύει τα νοσήματα των ασθενών και ως Άγιος, λυτρώνει τις ψυχές των πιστών.
Ας έχουμε πίστη στις δυνάμεις μας ώστε να συνεχίσουμε τα έργα μας με ταπεινότητα, εργατικότητα και ομαδική προσπάθεια, για να μπορεί ο τόπος μας να βαδίζει στο δρόμο της προόδου.
Το οφείλουμε σε εκείνους που πάλεψαν και παλεύουν.
Το οφείλουμε σε όλους εκείνους που έρχονται και ελπίζουν.
Το οφείλουμε στα παιδιά μας.
Ας πράξουμε με τη σειρά μας αυτά που αναλογούν στο καθένα από εμάς, για να πάμε τη Λαμία μας μπροστά και ας ακολουθήσουμε με ομοψυχία το δρόμο που μας δείχνει ο Άγιος Λουκάς προς τον συνάνθρωπο, βαδίζοντας πάντα κάτω από την σκέπη και την ευλογία Του.
«Ακέστωρ σοφώτατε, Ιερομύστα Λουκά, πρέσβευε σωθήναι και φωτισθήναι ημάς».
Εύχομαι σε όλες και σε όλους Χρόνια Πολλά”.
