“Μεγαλώνοντας στα τέλη της δεκαετίας του 1990 σε μια κωμόπολη της Ελλάδας θυμάμαι μια εικόνα που σήμερα οι νεότεροι θα δυσκολευτούν πολύ να καταλάβουν.
Κάθε Παρασκευή τέλειωνα το φροντιστήριο στις 8 το απόγευμα κι όταν ερχόταν ο πατέρας μου να με πάρει, αντί να πάμε σπίτι, ανεβαίναμε στο χωριό, στο σπίτι της γιαγιάς μου, καθόμασταν λίγο, κι επιστρέφαμε μετά από 1-2 ώρες. Ο λόγος; Είχε τόση κίνηση, τόσο χαμό στα μαγαζιά, που ήταν πραγματικά απίθανο όχι μόνο να βρεις να παρκάρεις, αλλά ακόμα και να κινηθείς. Σήμερα, όταν γυρίζω πίσω, στους ίδιους δρόμους που κάποτε υπήρχε συνωστισμός, βλέπεις μόνο άδεια μαγαζιά και χαρτιά στην είσοδο να γράφουν «νοικιάζεται», «πωλείται». Σκεφτείτε –κατ’ αναλογία προφανώς- μια μέρα να περπατάτε στην Ερμού Παρασκευή απόγευμα και να είναι όλος ο δρόμος άδειος κι όλα τα μαγαζιά που κάποτε είχαν ουρές για να μπεις τώρα να είναι ερειπωμένα και γιαπιά.
Μεγάλωσα σε μια κωμόπολη που σήμερα είναι χωριό και τα γύρω χωριά πλέον έχουν γίνει φαντάσματα. Κάθε χρόνο και χειρότερα, κάθε γενιά και πιο αποκαρδιωτικά.
Τα μνημόνια την κατάπιαν την επαρχία. Ο ένας λόγος είναι ότι μειώθηκαν οι δουλειές, έκλεισαν εργοστάσια, επιχειρήσεις, μικρομάγαζα. Ο άλλος λόγος είναι ότι βγήκαν στην επιφάνεια τα συστημικά προβλήματα της οικονομίας μας. Η Ελλάδα στρατηγικά το έχει ρίξει στην μονοκαλλιέργεια. Δε θέλουμε τίποτα άλλο παρά μόνο τουρισμό, να γίνουμε όλοι γκαρσόνια. Και τουρισμό τσάτρα, Πάτρα. Έχουμε ήλιο, έχουμε θάλασσα, φτιάξε ένα παράπηγμα, χρέωσε το 100 ευρώ την βραδιά, να τη η ανάπτυξη! Η χώρα που αν είχε για κάτι να περηφανεύεται ήταν η αγροτική οικονομία, που ταΐζαμε με αυτάρκεια τον ντόπιο πληθυσμό και φέρναμε καλό συνάλλαγμα με τις εξαγωγές, πλέον έχει αποφασίσει να εξαφανίσει την γεωργία.
Είναι κεντρική απόφαση. Εδώ κι 20 χρόνια έχει ξεκινήσει ένα τσουνάμι που παρασέρνει τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους όλων των περιοχών, όλων των καλλιεργειών. Αλλού πιο γρήγορα, αλλού πιο αργά, στο τέλος όλοι θα πνιγούν. «Δε σας θέλουμε». Αυτό λέμε. Στην περιοχή μου δεν άντεχαν να μπαίνουν άλλο μέσα, άλλαζαν συνέχεια καλλιέργειες, έβαζαν καινούργια δέντρα, αγόρασαν περισσότερη γη να αυξήσουν την σοδειά, έψαξαν νέους τρόπους πώλησης, έκαναν, έραναν, το μόνο που πήραν από αυτό είναι δυσθεώρητα χρέη. Τώρα φιλάνε κατουρημένες ποδιές για να πάνε εργάτες σε εργοστάσια στην άλλη άκρη του νομού και τα κτήματα ξεραίνονται. Τα λεμόνια σαπίζουν στα κτήματα και λίγα μέτρα πιο κάτω στα σουπερμάρκετ πουλάνε λεμόνια Αργεντινής. Αυτός είναι ο καπιταλισμός.
Παράλληλα με αυτά, όμως, υπήρχε κι ένα άλλο σαράκι που διέλυε την επαρχία αργά και σταθερά. Όλες οι υπηρεσίες έκλειναν και μεταφέρονταν στην πρωτεύουσα του νομού. Εφορία, ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΙΚΑ, δικαστήρια, κτηματολόγια, ΟΑΕΔ, τράπεζες, ενώ παράλληλα σχολεία συγχωνεύονταν, έκλειναν, γίνονταν διθέσια και τριθέσια, στα κέντρα υγείας γινόταν σάρωση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, περιφερειακά νοσοκομεία απαξιώνονταν. Στον κορονοϊό θυμάστε τα νούμερα. Κι αν κι όπως μας λένε τέλειωσαν τα μνημόνια, καμία αποκατάσταση δεν έγινε, καμία υπηρεσία δεν άνοιξε πάλι. Τι έγινε; Κλείνουν τώρα και τα ΕΛΤΑ αφήνοντας τον έτσι κι αλλιώς αποκομμένο κόσμο της επαρχίας με ακόμα λιγότερες παροχές. Βασικές παροχές.
Μετρήστε συνολικά από όλο αυτό πόσες θέσεις εργασίας χάθηκαν, πόσοι έπρεπε να αλλάξουν πόλη, πόσοι άνθρωποι που ζούσαν από την κίνηση στις μικρές πόλεις αναγκάστηκαν να κλείσουν τα μαγαζιά τους.
Μιλάνε συνέχεια για την αποκέντρωση. Επιχειρήματα επιπέδου Δημοτικού και κούφιες υποσχέσεις. Βάζουν και το όνομα της αποκέντρωσης σε υπουργεία, οργανισμούς, σχέδια ανάπτυξης. Όπως με την υπογεννητικότητα. Ανοησίες με τη σέσουλα και ρομαντικοποιήσεις για να απευθυνθούν στο συναίσθημα.
Ποιος νέος μπορεί να ζήσει σήμερα σε ένα ορεινό χωριό; Σε ένα νησί; Σε μια κωμόπολη που δεν είναι πρωτεύουσα νομού; Του λέμε να πάει να ζήσει για να υποστηρίξει τον τόπο του, για να μην ερημώσει, για να αποσυμφορηθει η Αθήνα, να ανανεωθεί ο περιφερειακός πληθυσμός να έρθει κι εκεί ανάπτυξη αλλά επί της ουσίας δεν του δίνουμε τίποτα πίσω. Του λέμε πήγαινε να θυσιαστείς. Πρόβατο επί σφαγήν.
Ναι οκ θα γλιτώσει ξέρω γω την κίνηση και τις αποστάσεις στην Αθήνα, αλλά θα πας σε ένα μέρος που δεν θα έχεις δουλειά, που ακόμα κι αν θα έχεις εσύ δουλειά δε θα έχουν οι γύρω σου οπότε δε θα μπορεί να κινηθεί η οικονομία ή δε θα μπορείς εύκολα να ανοίξεις κάτι δικό σου, που δε θα έχεις βασικές υπηρεσίες και παροχές και θα πρέπει κάθε φορά να ταξιδεύεις μια ώρα πήγαινε έλα ακόμα και για μια απλή διευθέτηση ή συναλλαγή, που δε θα έχεις στο ελάχιστο μέσα μαζικής μεταφοράς, που τα παιδιά σου δε θα έχουν επαρκή σχολεία –για υπηρεσίες ειδικής αγωγής ακόμα χειρότερα τα πράγματα-, που δε θα έχεις νοσοκομειακή κάλυψη και θα πρέπει να τρέχεις στην Αθήνα αν συμβεί κάτι, που δεν υπάρχουν χώροι και φορείς για δραστηριότητες, που δεν υπάρχουν συναυλίες, θέατρα, πολιτιστικές εκδηλώσεις, που δεν υπάρχουν βασικές υποδομές.
Οι μικροί δήμοι έχουν απαξιωθεί, έχουν στραγγιστεί, έχουν ερημώσει, ακόμα κι οι ενώσεις που κάνουν συντελούν στην περαιτέρω αποδυνάμωση και στον ακρωτηριασμό κάθε προσπάθειας αυτοδιαχείρισης κι αυτάρκειας. Οι πολίτες είναι εξαρτημένοι από τους τοπικούς βουλευτές και τους τσιφλικάδες σε ένα πλαίσιο σχεδόν δουλοπαροικίας. Οι μικρές πόλεις, τα χωριά, τα μικρά νησιά είναι από τα μεγαλύτερα θύματα της μνημονιακής λαίλαπας που μην κοροϊδευόμαστε συνεχίζεται ακόμα”.
Άρθρο από τη σελίδα “Κυκλοθυμικός” στο Facebook
