Το ολοκαύτωμα ήταν το μεγαλύτερο κακό που συνέβη στον δυτικό πολιτισμό. Με την πρόταση της εξόντωσης των άλλων ο Χίτλερ κέρδισε τρείς εκλογές, οδηγώντας στον θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα Θανάση Τριαρίδη ο αντισημιτισμός δεν ήταν ένα φαινόμενο που αφορούσε μόνο την ηγεσία του Γ΄ Ράιχ. Ήταν μια ιδεολογία με παρελθόν, που εκδηλώθηκε με αφορμή την Χιτλερική ρητορική. Η πολιτική εξολόθρευσης των Εβραίων, δημοσιοποιήθηκε το 1925 με το ιδεολογικό μανιφέστο του Χίτλερ, ενώ οι διώξεις επισημοποιήθηκαν με τους νόμους της Νυρεμβέργης το 1935.
Ο γερμανικός λαός δεν χρειάστηκε να ξεπεράσει ηθικούς ενδοιασμούς για να στραφεί εναντίον μειονοτήτων και λαών, διότι δεν είχε τέτοιους. Δεν παρασύρθηκε από τις ναζιστικές διακηρύξεις. Τις ακολούθησε με θέρμη γιατί θεωρούσε ότι εξέφραζαν το πεπρωμένο του. Ο ναζισμός, βαθύτατα άθεος και αντιχριστιανικός με την βιβλική έννοια, έγινε η νέα θρησκεία, που περίμεναν εκατομμύρια Γερμανοί, οι οποίοι βρήκαν ελλιπείς τις άλλες θρησκείες, σύμφωνα με τον θεωρητικό του ναζισμού Alfred Rosenberg.[1] Οι ναζί καλλιέργησαν τους παλαιούς ειδωλολατρικούς μύθους. Ο Wotan, σύμβολο του δαιμονικού πνεύματος κατέλαβε την χώρα.[2]
Το ότι επρόκειτο για μια κοινωνία στην καρδιά της πολιτισμένης Ευρώπης, που μεγάλωσε ακούγοντας Μπαχ και Μπετόβεν, διαβάζοντας Γκαίτε και Σίλλερ, όπως λέει ο κ. Τριαρίδης, δεν τους εμπόδισε να κάνουν το αδιανόητο.
Η ιδεολογική μισαλλοδοξία, του εθνικοσοσιαλισμού και της ανωτερότητας της φυλής στην Γερμανία προηγείτο της κραυγαλέας εμφάνισης του.
Είναι γνωστό το κείμενο του Καρλ Μάρξ για το «Εβραϊκό ζήτημα», που δημοσιεύτηκε την άνοιξη του 1843.[3] Πρώτος εκείνος έδωσε τροφή στον γερμανικό αντισημιτισμό, ταυτίζοντας τον καπιταλισμό με τον Ιουδαϊσμό και καλώντας σε απελευθέρωση της κοινωνίας από τον Ιουδαϊσμό: «Ποιος είναι ο κοσμικός Θεός του; Το Χρήμα… Η συναλλαγματική ισοτιμία είναι ο πραγματικός θεός του Εβραίου. Ο θεός του είναι απλώς μια ψευδαίσθηση ανταλλαγής».[4] Το διαλεκτικό του εγχείρημα έγινε σημαία των αριστερών και δημοσιεύτηκε το 1881 και το1891 στις σοσιαλιστικές εφημερίδες Der Sozialdemokrat και Vorwarts.[5] Το μέλος της Πρώτης Διεθνούς και αρχηγός του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος[6] στην Γερμανία, Μπέμπελ (August Bebel), στο συνέδριο του 1893, αναφερόμενος στην παρακαταθήκη του Μάρξ, αναγνώρισε ένα αδιαμφισβήτητο κύρος στο εθνικιστικό ρεύμα του αντισημιτισμού, λέγοντας: «Εδώ αντιμετωπίζουμε δύο φυλές [τους Γερμανούς και τους Εβραίους] ουσιαστικά διαφορετικούς στο χαρακτήρα και στο σύνολο τους, των οποίων η βασική διαφορά διατηρείται για δύο χιλιάδες χρόνια».[7]
Ο Χίτλερ, ήταν η εξελιγμένη έκφραση της γερμανικής σκέψης, των όσων προηγήθηκαν, έως τα τέλη του 19ου αιώνα, με τον οικονομικό και αποικιοκρατικό ιμπεριαλισμό της Γερμανίας, που προσέλκυε και επηρέαζε το κοινό.[8]
Η αναζήτηση των ιδεολογικών ενόχων του ναζισμού οδηγεί αναπόφευκτα σε ένα κείμενο του 1852, με τίτλο Revolution and Counter–Revolution in Germany: «Οι σλάβοι της Βοημίας, Καρινθίας, Δαλματίας και όσοι κατοικούν ανατολικά των ποταμών Έλβα και Σάαλ αποτελούν ετοιμοθάνατες εθνότητες που θα υποταχθούν, απορροφηθούν και αφομοιωθούν από το Γερμανικό έθνος γιατί ο ρους της ιστορίας απέδειξε την φυσική και πνευματική του δύναμη να εξαπλώνεται έως ότου γερμανοποιήσει κάθε έθνος… Εν κατακλείδι, η φυσική και αναπόφευκτη μοίρα αυτών των ημιθανών εθνών ήταν να δεχθούν την διάλυση και την απορρόφηση από τους ισχυρότερους γείτονές τους Γερμανούς. Όλα αυτά τα αμέτρητα μικροέθνη, που περιστοιχίζονται από Γερμανούς, μιλούν γερμανικά από αμνημονεύτων χρόνων και δεν διαθέτουν τις αριθμητικές προϋποθέσεις και την ενιαία της επικράτειας, περιμένουν από την ιστορία να τους κάνει την χάρη;», αναρωτιέται ο συγγραφέας που δεν είναι άλλος από τον Φρίντριχ Ένγκελς.[9]
«Η τυραννία», όπως έγραψε ο Tocqueville «αφήνει το σώμα ελεύθερο και κατευθύνει την επίθεσή στο πνεύμα».[10] Η κυρίαρχη φυλή (Herrenrasse), η λεγόμενη Αρεία, κατά τον Ρόζεμπεργκ βρισκόταν στην κορυφή της εξέλιξης. Οι Γερμανοί είχαν διαπαιδαγωγηθεί με φαντασιώσεις για την εγκαθίδρυση μιας χρυσής εποχής, για την νέα Αριο-Γερμανική Αυτοκρατορία, έχοντας αγκαλιάσει τις “επαναστατικές” θεωρίες των Guido von List και Jörg Lanz.. Η εξέλιξη των δοξασιών αυτών ήταν μια ανθρωπιστική τραγωδία. Η Θεσσαλονίκη κατέβαλε υψηλό φόρο αίματος καθώς ξεκληρίστηκε η εβραϊκή κοινότητα που αριθμούσε περίπου 52.000 ανθρώπους, δηλαδή το ένα έκτο του πληθυσμού της πόλεως και από τα στρατόπεδα επέστρεψαν περίπου 1.000 ψυχές.
[1] Gaynor Johnson, Our Man in Berlin: The Diary of Sir Eric Phipps, 1933-1937, Palgrave Macmillan, New York 2008, σσ. 42, 46, «Ο Δρ. Ρόζενμπεργκ, προσβλέπει με έκδηλο ζήλο και ευχαρίστηση στην οικοδόμηση μιας νέας θρησκείας πιο ισχυρής, αρμονικής και ικανοποιητικής από τον Χριστιανισμό».
[2] William L. Shirer, Η Άνοδος και η Πτώσις του Τρίτου Ράιχ, Τομ Α΄, Ι.Δ. Αρσενίδη, Αθήνα 1960, σσ. 353, 360-361, Το άρθρο 24 του προγράμματος του ναζιστικού κόμματος μιλούσε για «ελευθερία για όλα τα θρησκευτικά δόγματα, εφ’ όσον δεν αποτελούν κίνδυνο… για τα ηθικά αισθήματα της γερμανικής φυλής. Το κόμμα συντάσσεται με τον θετικό χριστιανισμό». Οι Χίμλερ, Ρόζνμπεργκ και Μπόρμαν επιζητούσαν να αντικαταστήσουν τον χριστιανισμό με την αρχαία ειδωλολατρία. Οι 30 όροι για την «Εθνική Εκκλησία του Ράιχ» περιελάμβαναν απαγόρευση της Βίβλου και αντικαταστάσεως της με το «Ο Αγών μου», καθώς και αντικαταστάσεως του σταυρού με την σβάστικα. Dr. Robert Ley, Nazi Conspiracy and Aggression, Vol. IV, Document No. 1708-PS, Central Publishing House of the N.S.D.A.P., Office of the United States Chief Counsel for Prosecution of Axis Criminality, Washington, DC 1946, https://avalon.law.yale.edu/imt/1708-ps.asp.
[3] Karl Marx & Friedrich Engels – Marx-Engels-Werke (MEW) – Band 1 (1842-1844), Dietz Verlag, Berlin 1981, “Bruno Bauer: Die Judenfrage, Braunschweig 1843”, σσ. 347- 370.
Karl Marx, “On the Jewish Question” (1843), στο The Marx-Engels Reader, Ed. Robert Tucker, Norton & Company, New York 1978.
David McLellan, The Young Hegelians and Karl Marx, Macmillan, London 1969, σ. 76, Karl Marx, Early Writings, Σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο Deutsche-franzosische Jahrbucher το 1844, ο Μάρξ επιδοκίμασε τον Μπάουερ: «Ο Bauer αναλύει τη θρησκευτική αντίθεση μεταξύ Ιουδαϊσμού και Χριστιανισμού και εξηγεί την ουσία του χριστιανικού κράτους… με ορμή, σαφήνεια, πνεύμα και οξύνοια, με ένα στιλ που είναι τόσο ακριβές όσο είναι ουσιώδες και σθεναρό».
[4] Works of Karl Marx 1844, On The Jewish Question, Autumn 1843, “The Capacity of Present-day Jews and Christians to Become Free,” Einundzwanzig Bogen aus der Schweiz, pp. 56-71, «Ας μην αναζητούμε το μυστικό του Εβραίου στη θρησκεία του, αλλά ας αναζητήσουμε το μυστικό της θρησκείας του στον πραγματικό Εβραίο. Ποια είναι η κοσμική βάση του Ιουδαϊσμού; Πρακτική ανάγκη, προσωπικό συμφέρον. Ποια είναι η κοσμική θρησκεία του Εβραίου; … Ποιος είναι ο κοσμικός Θεός του; Το Χρήμα. Σε τελική ανάλυση, η χειραφέτηση των Εβραίων είναι η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τον Ιουδαϊσμό. […] Ο Εβραίος έχει χειραφετηθεί με εβραϊκό τρόπο, όχι μόνο επειδή έχει αποκτήσει οικονομική δύναμη, αλλά και επειδή, μέσω αυτού και πέρα από αυτόν, το χρήμα έχει γίνει παγκόσμια δύναμη και το πρακτικό εβραϊκό πνεύμα έχει γίνει το πρακτικό πνεύμα των Χριστιανικών εθνών. Οι Εβραίοι έχουν απελευθερωθεί στο βαθμό που οι Χριστιανοί έχουν γίνει Εβραίοι. […] Το χρήμα είναι ο ζηλιάρης θεός του Ισραήλ, απέναντι στον οποίο κανένας άλλος θεός δεν μπορεί να υπάρχει. Το χρήμα υποβαθμίζει όλους τους θεούς του ανθρώπου – και τους μετατρέπει σε εμπορεύματα[…] Η συναλλαγματική ισοτιμία είναι ο πραγματικός θεός του Εβραίου. Ο θεός του είναι απλώς μια ψευδαίσθηση ανταλλαγής[…] Η χιμαιρική εθνικότητα του Εβραίου είναι η εθνικότητα του εμπόρου, του ανθρώπου του χρήματος γενικά».
Robert C. Tucker, The Marx-Engels Reader, (2nd Ed.), W. W. Norton & Company New York 1978, σσ. 26- 40, Τους χαρακτηρίζει εγωιστές, που θα έπρεπε να εργάζονται όπως οι Γερμανοί για την πολιτική χειραφέτηση της Γερμανίας και ως άνθρωποι! για την χειραφέτηση της ανθρωπότητας. «Ο Εβραίος σε αυτό το κράτος [Γερμανία] έχει το δικαίωμα να είναι Εβραίος. Ως Εβραίος έχει δικαιώματα που δεν έχουν οι χριστιανοί. Γιατί ζητά δικαιώματα που δεν έχει και απολαμβάνουν οι χριστιανοί;… Το Γερμανικό κράτος μπορεί να επιτρέψει στον Εβραίο, ως προνόμιο, να απομονωθεί από τους άλλους υπηκόους του, αλλά τότε πρέπει να επιτρέψει τις πιέσεις όλων των άλλων σφαιρών της κοινωνίας να βαρύνουν τον Εβραίο, ακόμη πιο έντονα, καθώς βρίσκεται σε θρησκευτική αντίθεση με την κυρίαρχη θρησκεία… Για ποιους λόγους λοιπόν, εσείς οι Εβραίοι ζητάτε χειραφέτηση; Λόγω της θρησκείας σας; Αλλά [αυτός] είναι ο θανάσιμος εχθρός της κρατικής θρησκείας».
[5] Robert S. Wistrich, Karl Marx, German Socialists and the Jewish Question, 1880–1914, Soviet Jewish Affairs, 3(1), 1973, University College, London 19 Jun 2008, σ. 93, 95, Ενθάρρυνε τον μέσο αναγνώστη να αναγνωρίσει στο πρόσωπο των εβραίων τον τύπο του καπιταλιστή δανειστή, κάτι που βρισκόταν σε πλήρη αντίθεση με τον σοσιαλισμό. Vorwarts (5 June 1891): «…η κοινωνική χειραφέτηση των Εβραίων είναι η απελευθέρωση της κοινωνίας από τον Ιουδαϊσμό».
[6] Το 1869 ο Μπέμπελ βοήθησε στην δημιουργία του Social Democratic Workers’ Party of Germany (SDAP), το οποίο το 1890 εξελίχτηκε τελικά στο σημερινό Social Democratic Party of Germany (SPD).
[7] August Bebel, Sozialdemokratie und Antisemitismus, Berlag: Buchhanblung Borwarts, Berlin, 1906, 22-28 October 1893, σσ. 5-6, Το ότι ήταν πολύ σημαντικό για το Εργατικό Κόμμα το ζήτημα των Εβραίων φαίνεται από τα στοιχεία που παρουσίασε ο Μπέμπελ για τον εβραϊκό πληθυσμό της Γερμανίας, που ανερχόταν σε μόλις 500.000 χιλιάδες, δηλαδή μόλις το 1%.
[8] Woodruff Smith, The Ideological Origins of Nazi Imperialism, Oxford University Press, New York 1986, σσ. 52- 55, 84- 96 Μετά το 1890 ο οικονομικο-ιδεολογικός ιμπεριαλισμός εκφραζόταν με την παγκόσμια πολιτική της παρουσία (Weltpolitik). Παράλληλα, η Παν-γερμανική Λίγκα και άλλες παρόμοιες ομάδες είχαν μια χαρακτηριστική βίαιη, υστερική πολιτική έκφραση, που βρήκαν διέξοδο στο ιμπεριαλιστικό Lebensraum.
[9] Marx – The Political Writings, II N.Rh.Z., 16 February 1849 Frederick Engels, Cologne, 15 February, Verso, London 2019, σσ. 230-23.
[10] Alexis de Tocqueville, Democracy in America, Harper Perennial Modern Classics, 2000, chapter 15
www.ertnews.gr
