Με επιστολή της, η Πανευρυτανική Ένωση κάνει ιστορική αναφορά στη Μάχη της Καλιακούδας και τον -προδοτικό, όπως αναφέρει- ρόλο που διαδραμάτισαν οι Γιολδασαίοι. «Θα είναι», σημειώνει η Πανευρυτανική, «ιστορική απρέπεια να γίνει ιδιαίτερη αναφορά μνήμης για τους Γιολδασαίους» στη σχετική εκδήλωση μνήμης και τιμής που προγραμματίζει ο Δήμος Καρπενησίου, στις 22 Αυγούστου 2021, στα Λακκώματα Καλιακούδας.
Η Πανευρυτανική Ένωση, στο κείμενο που υπογράφουν ο Πρόεδρος του Δ.Σ., Ηλίας Ντζιώρας, και ο Γεν. Γραμματέας, Κώστας Αντ. Παπαδόπουλος, αναφέρει αναλυτικά τα εξής:
“Οπως είναι γνωστό, από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, κάθε χρόνο, καθιερώθηκαν και πραγματοποιούνται εκδηλώσεις μνήμης στην Καλιακούδα σε ανάμνηση της ομώνυμης μάχης μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων στις 28 – 8 – 1823, την πρώτη Κυριακή μετά τις 15 Αυγούστου, περίπου.
Εφέτος, στα πλαίσια του εορτασμού των διακοσίων χρόνων από την Επανάσταση του 1821, ο Δήμος Καρπενησίου προγραμματίζει σχετική εκδήλωση μνήμης και τιμής στις 22-8-2021 στα Λακκώματα Καλιακούδας και για όσους αγωνίστηκαν εκεί. Συγκεκριμένα η εκδήλωση αυτή συμπεριλαμβάνεται στις δράσεις του Α΄ άξονα «Τιμητικές εκδηλώσεις στους ήρωές μας» και στο
«Ημερολόγιο δράσεων – εκδηλώσεων», Δ΄ Ενότητα «Τιμούμε τους Γιολδασαίους και τους Ευρυτάνες αγωνιστές της Μάχης της Καλιακούδας».
Όμως, στην παραπάνω εκδήλωση για τη μάχη της Καλλιακούδας, θα είναι, κατά τη γνώμη μας, ιστορική απρέπεια να γίνει ιδιαίτερη αναφορά μνήμης για τους Γιολδασαίους, αφού, σύμφωνα με εγκυρότατες ιστορικές πηγές, «κατηγορήθηκαν για σκόπιμη εγκατάλειψη της θέσεώς τους» με αποτέλεσμα να τους αποδοθεί και «η απώλεια της μάχης» αυτής.
Συγκεκριμένα, οι αποδιδόμενες παραπάνω κατηγορίες κατά των Γιολδασαίων, αναφέρονται στις παρακάτω λίαν αξιόπιστες ιστορικές πηγές:
α .- «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», τ. ΙΒ΄ «Η Ελληνική Επανάσταση και η Ίδρυση του Ελληνικού Κράτους 1821-1832» της Εκδοτικής Αθηνών, σελ. 304, «Μάχη της Καλιακούδας» : «…Η απώλεια της μάχης αποδόθηκε στους Σιαδήμα και Γιολδάση, που κατηγορήθηκαν για σκόπιμη εγκατάλειψη της θέσεώς της…»
β.- Διονυσίου Α. Κόκκινου, «Η Ελληνική Επανάστασις», Τρίτη Έκδοσις, Εκδ. Μέλισσα, τ. 6ος, σελ. 450-455: «… η κακοήθεια όμως του Γιαννάκη Γιολτάση ηπάτησε την ανδρείαν αθωότητα των άνωθεν εδικών μας, υποσχεθείς εις αυτούς ότι θέλει φυλάξει έν στενόν μονοπάτι… το οποίον άφησεν αφύλακτον ο άπιστος Γιολτάσης…». (Απόσπασμα της από 1-9-1823 επιστολής των οπλαρχηγών Κοντογιάννη, Σκαλτσά, Ανδρέα Λόντου και Β. Πετμεζά προς τον Ανδρέα Ζαϊμη)
γ.- Ακαδημίας Αθηνών, «Μνημεία της Ελληνικής Ιστορίας, Ιστορικόν Αρχείον Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου», τόμος πέμπτος, Εν Αθήναις 1968, σελ. 492: «… Έπειτα ένα μικρόν σώμα διέβη ένα υψηλόν βουνόν λεγόμενον Καλιακούδα, όπερ εφύλαττον οι του Γιολδάση και Σαδήμα και το άφηκαν αφύλακτον τότε και έπεσαν και από τες πλάτες των εδικών μας και τους εσήκωσαν από τας θέσεις των φονεύσαντες 27 και από τους σημαντικούς τον Τζαβέλλαν, τον αδελφόν Γιώργην Κίντζου και τον υιόν του Κοντογιάννη και έπειτα επροσκύνησεν φανερά όλον το Καρπενήσι…». (Απόσπασμα επιστολής του Ιωάννη Τρικούπη προς τον Πραϊδη).
Ύστερα από τα παραπάνω, υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις για την απόδοση τιμών προς τους Γιολδασαίους, ειδικά κατά τις παραπάνω εκδηλώσεις τιμής για την επέτειο της Μάχης της Καλιακούδας.
Ανεξάρτητα, όμως, από τα ανωτέρω, επειδή η συμβολή των Γιολδασαίων για την απελευθέρωση της πατρώας γης μας κατά την περίοδο του 1821, σε άλλες περιπτώσεις είναι αναμφισβήτητη, όπως λ.χ. στη μάχη της Σκάλας του Τέρνου, στην απελευθέρωση του Καρπενησίου κ.λπ., θα πρέπει να τιμηθούν αυτοί σε αντίστοιχες προγραμματιζόμενες εκδηλώσεις και όχι, πάντως, σε αυτές της Καλιακούδας…”.
