28 Μαρτίου 2024

ΜΕΝΟΥ

Περί μουσειακών και άλλων δαιμονίων / Σκέψεις για τη συλλογή Μπουμπουρή, της Λεωνής Π. Θανασούλα (από την έντυπη)

άρθρο που δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση, της Λεωνής Π. Θανασούλα

Στα πλαίσια των εορτασμών της επετείου της Ελληνικής Επανάστασης παρουσιάζεται στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης Κορυσχάδων η έκθεση «Το ’21 με τον χρωστήρα και τη γραφίδα – Στιγμές της ιστορίας μας στις τέχνες και στα γράμματα». Την έκθεση οργάνωσε με επιτυχία ο Δήμος Καρπενησίου με τον Σύλλογο Καρπενησιωτών και επιμελήθηκαν η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, κα Σοφία Ζαλοκώστα και η σύμβουλος του δημάρχου σε θέματα Πολιτισμού, κα Έλενα Σιαξαμπάνη, ενώ για ακόμη μία φορά το Μουσείο των Κορυσχάδων λειτουργεί ως ο πιο πρόσφορος χώρος για τη φιλοξενία μίας εικαστικής έκθεσης στο Καρπενήσι.

Η έκθεση αποτελεί μία εικαστική περιήγηση στα πρόσωπα του Αγώνα και τα ιστορικά γεγονότα μέσα από ζωγραφικά έργα συγχρόνων ή παλαιοτέρων, λιθόγραφα, μεταξοτυπίες, ναΐφ και λαϊκότροπα, χαρακτικά, χάρτες, μία περισσότερο από ενδιαφέρουσα εναλλαγή τεχνοτροπιών και εικόνων. Παράλληλα, εκτίθενται σπάνιες και σημαντικές εκδόσεις σχετικές με την Επανάσταση, τους ήρωες και τον αντίκτυπό της στην Ελλάδα και την Ευρώπη (κυρίως του 19ου αλλά και του 20ου αιώνα). Η έκθεση έχει λάβει παράταση, αλλά καθώς το κάθε έκθεμα, είτε από ιστορικής, είτε από καλλιτεχνικής πλευράς αποτελεί πρόσφορο υλικό για την εκπαίδευση και την ψυχαγωγική επιμόρφωση, η περίοδος του καλοκαιριού είναι λογικό να μοιάζει ελάχιστη.

Στο σημείο αυτό ανοίγει η συζήτηση της παντελούς απουσίας, έστω και στοιχειώδους πινακοθήκης στον νομό Ευρυτανίας, ιδίως με τη θεματική της Επανάστασης, αλλά και του Εμφυλίου. Ακόμη κρατώ την εικόνα ενός μοναδικού σε απόδοση ζωγραφικού έργου του Γιάννη Καστρίτση με τον Άρη Βελουχιώτη το οποίο είχε εκτεθεί στον ίδιο χώρο και έμοιαζε σαν να ήταν πάντα εκεί. Είτε η πολιτεία, είτε κάποιος ιδιώτης έως σήμερα δεν έκρινε σκόπιμο να εργαστεί για τη συγκρότηση μίας συλλογής οποιασδήποτε προέλευσης με σκοπό την εικαστική καλλιέργεια και ανάπτυξη στην περιοχή. Η περίπτωση του γειτονικού Δήμου Αγρινίου, όπου υπήρχε το ίδιο έλλειμα είναι παραδειγματική, με τη δημιουργία της Δημοτικής Πινακοθήκης με εξαιρετικό έργο τα τελευταία χρόνια που λειτουργεί.

Ας εστιάσουμε όμως στην εν λόγω έκθεση η οποία αποτελεί μέρος της ιδιωτικής συλλογής του κ. Ηλία Μπουμπουρή, ενός Ευρυτάνα από τον Μάραθο. Στο εισαγωγικό κείμενο του καταλόγου της έκθεσης, ο συλλέκτης αναφέρεται στον ρόλο της κοινής καταγωγής του με τον ήρωα Κατσαντώνη, τους θρύλους των βουνών και την σχεδόν ακούσια ταύτιση μαζί τους. Γίνεται συλλέκτης αντικειμένων που σχετίζονται με την Επανάσταση πολλά χρόνια αφότου αφήσει την Ευρυτανία, περιπλανηθεί στον κόσμο και αναζητήσει τα ίχνη της ακόμη και στην Ευρώπη μέσω της συλλεκτικής του δραστηριότητας. Εντρυφεί από πολύ νέος στην Ιστορία και μετά από μεγάλη σπουδή και ενδιαφέρον, σχεδόν δύο δεκαετίες αργότερα αποκτά το πρώτο του αντικείμενο. Τυχαία, ακόμη και τόποι κατοικίας του ήταν συνδεδεμένοι με την Επανάσταση, ως επαλήθευση του στίχου του προσφιλούς του ποιητή Τίτου Πατρίκιου: «Σε βρίσκει η ποίηση».

Την ίδια περίοδο η συλλογή Μπουμπουρή εμπλουτίζει και άλλες εκθέσεις στα πλαίσια των εορτασμών της επετείου. Ένα έργο της συλλογής φιλοξενείται στην έκθεση «Αντικρύζοντας την Ελευθερία» της Βουλής των Ελλήνων, επίσης δύο έργα φιλοξενούνται στην έκθεση «Αντίδωρα του ‘21» του Ιδρύματος Νεώτερου Ελληνικού Πολιτισμού, ενώ έργο της συλλογής κοσμεί εξώφυλλο της έκδοσης του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού με τίτλο «Η Επανάσταση του 1821. Έντεκα ιστορικοί ιχνηλατούν την πορεία του αγώνα».

Είναι η πρώτη φορά που η Ευρυτανία φιλοξενεί μέρος της συλλογής του και μοιάζει περισσότερο από αυτονόητο να υπάρξει πρόθεση η συλλογή αυτή ενός ατίθασου παιδιού από τα απάτητα όρη των Αγράφων να αποτελέσει κοινό κτήμα για τον νομό, όχι μόνο ως μία αξιόλογη συλλογή, αλλά ως έμπρακτη απόδειξη της επίδρασης του βιώματος, της ψυχικής και πνευματικής μεγαλοσύνης που γεννούν τα βουνά και των μορφών που μπορεί να πάρει. Στην έκθεση πέρα από τα αντικείμενα εκτίθεται η αγάπη ενός ανθρώπου για την πατρίδα του και τη διάσωση του πολιτισμού της, ο μόχθος και η προσήλωσή του σε ένα ιδανικό, η ανασύστασης της μικρής και μεγάλης πατρίδας μέσα από την Τέχνη. Η συλλογή Μπουμπουρή είναι μέρος της ζωντανής, βιωμένης ιστορίας που έχουμε ανάγκη να γνωρίζουμε.

Λεωνή Π. Θανασούλα είναι Ιστορικός & Πρόεδρος του Ελληνικού Σχολείου Προυσού

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΑΘΛΗΤΙΚΑ