Την 1η Ιουλίου 2021 ξεκίνησε στην Ευρυτανία η περίοδος συλλογής για τον σιδερίτη (τσάι του βουνού) και τη ρίγανη. Το τσάι του βουνού φύεται σε πολλά βουνά της Ευρυτανίας, από το Βελούχι, τη Χελιδόνα και την Καλιακούδα, μέχρι το Καυκί και τα Άγραφα, ωστόσο, κάθε χρόνο στο δελτίο συμβάντων των δασικών υπηρεσιών του νομού καταγράφονται περιπτώσεις υπερσυλλογής του πολυετούς φυτού ή πρόωρης συγκομιδής του.
Οι δασικές διατάξεις που βρίσκονται σε ισχύ, ρυθμίζουν τον χρόνο, τον τρόπο αλλά και την συνολική ποσότητα συλλογής κατ’ άτομο, για τον σιδερίτη, τη ρίγανη και τα αρωματικά φυτά ανά την Ευρυτανία. Η επιτρεπόμενη ποσότητα για το τσάι του βουνού ανέρχεται σε έως 4 κιλά ανά άτομο, ενώ απαγορεύεται η εκρίζωσή του -φαινόμενο που, δυστυχώς, παρατηρείται συχνά και οδηγεί σε περιορισμό των πληθυσμών του αρωματικού φυτού.
Στα τέλη Ιουνίου, στην Καλιακούδα Ευρυτανίας, το Δασαρχείο Καρπενησίου προχώρησε στην κατάσχεση από ιδιώτη, κάτοικο Αγρινίου, μικροποσότητας (περίπου 1 κιλό) τσαγιού που είχε συλλεχθεί παράνομα, καθώς δεν έχει ξεκινήσει η περίοδος συγκομιδής του. Με σχετική απόφαση, το τσάι διατέθηκε από το δασαρχείο άνευ τιμήματος (λόγω της μικρής του αξίας) στο Θεραπευτήριο Χρόνιων Παθήσεων Ευρυτανίας.
ΤΣΑΪ
Η Δασική Ρυθμιστική Διάταξη που εξέδωσε το Δασαρχείο Καρπενησίου στις 31 Μαΐου 2019, έχει ισχύ για δέκα (10) χρόνια και προβλέπει τα εξής: «Επιτρέπεται σε όλη την περιφέρεια του Δασαρχείου Καρπενησίου και κατά το χρονικό διάστημα από την 1η Ιουλίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου (εποχή φυσιολογικής ξήρανσης του φυτού) κάθε έτους, ατελώς η ελεύθερη συλλογή του αρωματικού φυτού σιδερίτης (τέιον ή τσάι του βουνού), αποκλειστικά και μόνο δια κοπής του υπέργειου τμήματος του φυτού με κατάλληλα κοπτικά εργαλεία (μαχαίρι, ψαλίδι) και σε καμία περίπτωση με εκρίζωση του φυτού. Η επιτρεπόμενη ποσότητα συλλογής του παραπάνω φυτού ανέρχεται μέχρι του ποσού των τεσσάρων (4) κιλών κατ’ άτομο το χρόνο αποκλειστικά και μόνο για κάλυψη των ατομικών αναγκών.
Απαγορεύεται αυστηρά η συλλογή με εκρίζωση του φυτού σιδερίτης (τέιον ή τσάι του βουνού) προς εξασφάλιση της αναγέννησης και της μη εξαφάνισής του, τη συλλογή του σε άλλη εποχή εκτός της παραπάνω αναφερόμενης τη συλλογή μεγαλύτερης ποσότητας από την προαναφερόμενη καθώς επίσης και την εμπορία του παραπάνω είδους».
Όπως σημειώνεται, οι παραβάτες της παρούσας καθώς και εκείνοι κατ’ εντολή των οποίων ενεργούν, διώκονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 3 του άρθρου 268 του Ν.Δ. 86/69 «Περί Δασικού Κώδικα», τα δε παρανόμως συλλεγόμενα προϊόντα και εργαλεία συλλογής κατάσχονται και δημεύονται (…).
Το τσάι του βουνού είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα βότανα της ελληνικής υπαίθρου και περιέχει πλήθος από ωφέλιμες ουσίες και ευεργετικές ιδιότητες. Πρόκειται για πολυετές φυτό, που ανήκει στην οικογένεια χειλανθών (Lamiaceae) και στο γένος Sideritis. Στην Ελλάδα είναι γνωστό από την αρχαιότητα και αναφέρεται από τον Θεόφραστο (372-287 π.Χ.) και τον Διοσκουρίδη (10 μ.Χ. αιώνα).
Τα κυριότερα είδη στην Ελλάδα ανέρχονται σε 17 και ένα εξ αυτών είναι το «Τσάι Βελουχιού ή Παρνασσού (Sideritis rαeseri)», για το οποίο διαβάζουμε: «Είναι πολυετής πόα, ύψους μέχρι 40 εκατοστά. Ο βλαστός είναι λεπτός, χνουδωτός, συνήθως απλός, σπάνια διακλαδισμένος. Τα φύλλα του είναι στενά, λογχοειδή, τα 3 κατώτερα με μίσχο και τα ανώτερα άμισχα. Έχουν χρώμα πράσινο ως λευκοπράσινο και είναι ακέραια ή ελαφρώς πριονωτά. Ο κάλυκας έχει λευκοπράσινο χρώμα, καταλήγει σε δόντια και τα πέταλα του άνθους έχουν χρώμα κίτρινο (…)». Έχει αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες, ενώ το εκχύλισμα των φυτών της οικογένειας Sideritis συντελεί στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και βοηθά στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων.
ΡΙΓΑΝΗ
Από την 1η Ιουλίου άρχισε, επίσης, και η περίοδος συλλογής ρίγανης στον νομό Ευρυτανίας. Η αντίστοιχη ρυθμιστική διάταξη του Δασαρχείου που είναι σε ισχύ, αναφέρει: «Επιτρέπουμε σε όλη την περιφέρεια του Δασαρχείου Καρπενησίου τη συλλογή ατελώς και άνευ άδειας με κοπή, απαγορευμένης της εκρίζωσης, των ώριμων φυτών του είδους Origanum Vulgare (ρίγανη) αποκλειστικά και μόνο για την κάλυψη ατομικών αναγκών και μέχρι του ποσού του μισού (1/2) κιλού την ημέρα κατά άτομο και μέχρι δύο (2) κιλά συνολικά για όλη την περίοδο συλλογής».
Η ορθή συλλογή θα πρέπει να γίνεται κόβοντας μόνο το στέλεχος με τα άνθη χρησιμοποιώντας κοφτερή λεπίδα ή ψαλίδι, πάνω από το ξυλώδες τμήμα του φυτού αφήνοντας τουλάχιστον το 1/3 με καλά αναπτυγμένους ανθοφόρους βλαστούς γιατί με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ο πολλαπλασιασμός τους μέσω των σπόρων. Ο χρόνος συλλογής καθορίζεται αυστηρά από 1 Ιουλίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.
Το δασαρχείο απαγορεύει τη συλλογή ρίγανης από 1η Οκτωβρίου μέχρι 30 Ιουνίου, με εκρίζωση, τη συλλογή μεγαλύτερης ποσότητας χωρίς άδεια, καθώς και την εμπορία του φυτού. Οι παραβάτες της παρούσας διώκονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά ποινικές διατάξεις. «Τα παρανόμως συλλεγμένα προϊόντα και τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για την τέλεση του αδικήματος θα κατάσχονται και θα δημεύονται (…)», σημειώνεται.
