Το ΣΣΕ, γνωστό και ως σπαστική κολίτιδα ή IBS (Irritable Bowel Syndrome) αποτελεί διαταραχή του πεπτικού συστήματος. Πιο συγκεκριμένα, είναι ένα σύνολο κλινικών εκδηλώσεων που οφείλονται σε κινητική διαταραχή του παχέος εντέρου και του ορθού ή και γενικότερης διαταραχής του γαστρεντερικού σωλήνα, απουσία οργανικής βλάβης. Είναι καλοήθης διαταραχή και δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία του ατόμου όμως συχνά έχει αρνητικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα του.

Τα συμπτώματα είναι συνήθως διαλείποντα και περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος ή και διάταση, μετεωρισμό, διαταραχές κενώσεων με δυσκοιλιότητα ή διάρροια ή εναλλαγές αυτών και μεταβολές στη σύσταση των κοπράνων. Λιγότερο συχνά είναι τα συμπτώματα στο ανώτερο πεπτικό όπως η δυσπεψία και οι αναγωγές τροφής και υγρών.

Σε ότι αφορά την αιτία πρόκλησης του συνδρόμου, η μέχρι τώρα βιβλιογραφία δεν έχει δώσει σαφή προέλευση. Ωστόσο, έχει φανεί πως ο βασικός παράγοντας που πυροδοτεί την εμφάνισή του είναι το stress και η ψυχολογική πίεση. Επομένως, φαίνεται πως έχουμε να κάνουμε με μια ψυχοσωματική διαταραχή. Έρευνες έχουν δείξει πως κατά πλειοψηφία προσβάλλει γυναίκες και αυτό διότι οι ορμόνες φύλλου παρατηρήθηκε πως επηρεάζουν την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Η διάγνωση προκύπτει με τη μέθοδο του αποκλεισμού, καθώς ακόμη δεν είναι διαθέσιμη κάποια εξέταση που να επιβεβαιώνει το σύνδρομο. Έτσι, ο γαστρεντερολόγος οδηγείται στο ΣΣΕ εφόσον μέσω εξετάσεων και λήψης ιστορικού έχει αποκλείσει κάποια άλλη πάθηση.

Δεν υπάρχει θεραπεία για το συγκεκριμένο σύνδρομο αλλά αλλαγή στον τρόπο ζωής με στόχο μείωση ή και πλήρη απουσία των συμπτωμάτων. Σε περιόδους έντονου stress βέβαια συνήθως παρατηρείται επιδείνωση.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

• Ισορροπημένη διατροφή

• Μικρά και συχνά γεύματα

• Φυσική δραστηριότητα (σε περιόδους έξαρσης των συμπτωμάτων ενδέχεται να μην είναι εφικτό)

• Αυξημένη πρόσληψη υγρών

• Σε περιόδους δυσκοιλιότητας ενδείκνυται η αύξηση φυτικών ινών*

• Σε περιόδους εμφάνισης διάρροιας προτείνεται μείωση φυτικών ινών

• Αυτοκαταγραφή τροφίμων, ώστε να εντοπιστούν τρόφιμα που πιθανών να ενοχλούν

• Η διατροφή βάση FODMAP είναι βοηθητικό εργαλείο εντοπισμού

• Σε περιόδους έξαρσης της νόσου δεν καταναλώνονται τρόφιμα που εντείνουν τα συμπτώματα

• Σε περιόδους ύφεσης μπορεί να γίνει σταδιακή επανεισαγωγή των τροφίμων αυτών αλλά πάντα μεμονωμένα και με επιφύλαξη

*Καλές πηγές φυτικών ινών: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, προϊόντα ολικής άλεσης

Όπως φαίνεται και βάσει των συστάσεων, η διατροφή αποτελεί βασικό κομμάτι της διαχείρισης των συμπτωμάτων. Όμως, είναι βασικό να γνωρίζουμε πως κάθε οργανισμός λειτουργεί διαφορετικά και μπορεί να είναι λιγότερο ή περισσότερο δεκτικός σε κάποιο τρόφιμο. Επιπρόσθετα, πρωταρχικό ρόλο στην έξαρση ή ύφεση των συμπτωμάτων παίζει η καλή διαχείριση της ψυχολογίας του ατόμου. Συνίσταται η εκτίμηση από γαστρεντερολόγο και η παρακολούθηση από διατροφολόγο μέχρι το άτομο να καταφέρει να έχει μια ομαλή καθημερινότητα και να διαχειρίζεται τα ανεπιθύμητα συμπτώματα.