9 Μαΐου 2024

ΜΕΝΟΥ

Τα παραδοσιακά κάλαντα του Λαζάρου, όπως τα τραγουδούσαν στη Χόχλια Ευρυτανίας πριν από δεκαετίες (ΒΙΝΤΕΟ)

Από τη συλλογή «Δημοτικά Τραγούδια Ευρυτανίας, Συλλογή Σπύρ. Δ. Περιστέρη 1959, 1962»

Με τη σημερινή (27/4/24) εορτή της Ανάστασης του Λαζάρου από τον Χριστό, ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για το Πάσχα. Τη μέρα αυτή, τα παιδιά ανά την Ελλάδα επισκέπτονταν τα σπίτια και τραγουδούσαν τα κάλαντα -σε διάφορες παραλλαγές, ανάλογα τον τόπο- που εξιστορούν την «εκ νεκρών έγερση» του Λαζάρου.

“Tο τριήμερο του Λαζάρου και των Βαΐων, ενταγμένο στον κύκλο των ανοιξιάτικων εορταστικών εκδηλώσεων, παράλληλα προς τον θρησκευτικό χαρακτήρα του αγγέλματος της Ανάστασεως του Χριστού, περιλαμβάνει νεκρολατρικά και γονιμικά έθιμα, αγερμικά τραγούδια παιδιών, κυρίως κοριτσιών αλλά και ενηλίκων γυναικών, που περιέφεραν ομοίωμα νεκρού, χτυπώντας ρυθμικά κουδούνια και τραγουδώντας το τραγούδι  του Λαζάρου και συγκέντρωναν κυρίως αβγά για το Πάσχα. Αλλού κορίτσια με στολισμένα καλαθάκια ή ομοίωμα του Λαζάρου γυρνούν και λένε το Λάζαρο και οι νοικοκυρές τα φιλοδωρούν με αβγά”, διαβάζουμε στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας.

Στη συλλογή «Δημοτικά Τραγούδια Ευρυτανίας, Συλλογή Σπύρ. Δ. Περιστέρη 1959, 1962», που επιμελήθηκε με μεράκι και αγάπη ο μουσικοδιδάσκαλος, Αναστάσιος Ηλιόπουλος, περιλαμβάνονται και τα Κάλαντα του Λαζάρου που τραγουδά η Μαρία Σκαρτσιούνη, από τη Χόχλια Ευρυτανίας. Η ηχογράφηση έγινε από τον Σπύρο Περιστέρη, για λογαριασμό του Κέντρου Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, το έτος 1962.

Τα κάλαντα «Καλώς σας ηύρ’ ου Λάζαρης» έχουν ως εξής:

Καλώς-νο-ς σας η-νι-ήβρ’ ου Λά-να-ζαρης κι εφέ-νε του κι όλο ένα

ν-Ήρθ’ η-νι Λαμπριά-να χαρού-νου-μενη κι κα-να-λοκαρδισμένη

μι τ’ ά-να-σπρα μι-νι τα κό-νο-κκινα κι μι-νι τα λελουδάτα

ν-Αφέ-νε-ντη μ’ α-να-φεντή-νι-τσι μου πέντι-νις φορές αφέντης

πέντι-νι φορέ-νε-ς αφέ-νε-ντηψις κι πά-να-λι αφέντης είσι.

Αφέ-νε-ντη μου-νου στην τά-να-βλα σου χρυσή-νι καντήλα καίει,

χρυσό-νο ‘ταν κι α-να-ργυρό-νο ‘τανε, χρυσό-νο το λαδ’ που καίει*

[…] Κυρά-ναν τη θυ-νι-γατέ-νε-ρα σου τη μι-νι-κροχαϊδιμένη

την έ-νε-λιζι-νι-ς τη χτέ-νε-νιζες στο δά-να-σκαλο τη στέλνεις

κι ο δά-να-σκαλο-νο-ς την ένε-δερνε με μια χρυσή λουρίτσα.

*Στην ηχογράφηση ακούγονται οι στίχοι «κι αν βά-να-λεις λά-να-δι και-νε κερί θα και-νε-ει ως το πρωί»

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΑΘΛΗΤΙΚΑ