Ο Χαράλαμπος Κατσιμήτρος γεννήθηκε στον Κλειτσό Ευρυτανίας το έτος 1886 και απεβίωσε στην Αθήνα το έτος 1962. Με την σύζυγό του, Ελένη Στούπη, που κατάγονταν από τα Γιάννενα, απόκτησε δύο παιδιά, τον Γεώργιο, ο οποίος ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του Αντιστρατήγου και μια κόρη, την Βασιλική.
Ονομάσθηκε ανθυπολοχαγός το έτος 1913 και αποστρατεύτηκε το έτος 1947 προαγόμενος στον βαθμό του Αντιστρατήγου. Ο Χαράλαμπος Κατσιμήτρος έλαβε μέρος στον Βαλκανικό Πόλεμο 1912 – 1913 ως ανθυπολοχαγός, Μακεδονικό Μέτωπο 1917-1918, ως Λοχαγός και ως Ταγματάρχης στην Μικρασιατική εκστρατεία. Διετέλεσε επίσης Διοικητής της 7ης Μεραρχίας Δράμας, Διοικητής της 9ης Μεραρχίας Κοζάνης και τέλος Διοικητής, όπως αναφέραμε της θρυλικής 8ης Μεραρχίας Ηπείρου. Τραυματίστηκε κατά την Μικρασιατική εκστρατεία στη μάχη Χασάν Μπέλ τον Αύγουστο 1922.
Με την κήρυξη του πολέμου από την Ιταλία, στην Ημερήσια Διαταγή της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Χαρ. Κατσιμήτρος ανέφερε: «Αξιωματικοί και οπλίται της VIΙI Μεραρχίας. Ο πρέσβυς της Ιταλίας εν Αθήναις εζήτησεν από την κυβέρνησιν ημών να εισέλθει ιταλικός στρατός εις το έδαφος μας. Η Κυβέρνησις απέρριψε την αίτησιν ταύτην και διέταξεν αντίστασιν και απόκρουσιν της εισβολής. Ήδη διεξάγεται το στάδιον της εκτελέσεως του υπερτέτου προς την πατρίδαν καθήκοντος, δι’ αντιστάσεως, μέχρις εσχάτων, συμφώνως προς το σχέδιον ενεργείας. Αμυνθήτε του ιερού πατρίου εδάφους μετά φανατισμού εναντίον του επιδρομέως, όστις ήλθε να προσβάλη τούτο αναιτίως. Αναμνησθήτε των ενδόξων παραδόσεων του Έθνους μας και πολεμήσατε μετά λύσσης κατά του εχθρού…».
Στις 30 Οκτωβρίου 1940, σε επιστολή που έστειλε στη σύζυγό του Ελένη και διέσωσε ο γιος του Γεώργιος γράφει:
«Αγαπημένη μου Ελένη,
Μην ανησυχής, καλά πάνε τα πράγματα. Το σχέδιόν μου εφαρμόζεται όπως έχει καθορισθή εκ των προτέρων, μην πιστεύης καμμίαν διάδοσιν, γιατί όλα είναι φήμαι αδέσποτοι….Κρατάμε καλά και εντός ολίγou θα τους κανονίσωμε όπως χρειάζεται. Εξαιρετική είναι η δράσις του πυροβολικού μας το οποίοv έχει καταστρέψει αρκετά άρματα μάχης του εχθρού και το βαρύ πυροβολικό του το εσίγησε.
Σε ασπάζομαι Χαράλαμπος».
Όπως αναφέρει ο Κατσιμήτρος στο βιβλίο του «Η Ήπειρος Προμαχούσα», στην Ιταλική επίθεση κατά της Ελλάδας υπήρξε συμμετοχή αλβανικών δυνάμεων, τουλάχιστον στον τομέα ευθύνης της Μεραρχίας του, ενώ ήδη από τον Οκτώβριο του 1940 ο Αλβανός υπουργός Δικαιοσύνης συγκροτούσε συμμορίες με σκοπό να δράσουν στο ελληνικό έδαφος, άποψη που επιβεβαιώνει και ο Αλέξανδρος Παπάγος, αρχιστράτηγος του Ελληνικού Στρατού, που σημειώνει, «Όλες οι ιταλικές μεραρχίες πεζικού ήταν ενισχυμένες σε πεζικό με τάγματα Αλβανών…».
Στις πρώτες ημέρες του πολέμου, ως διοικητής της 8ης Μεραρχίας εξουδετέρωσε την επίθεση και διέταξε σθεναρή άμυνα στον τομέα Ελαίας-Καλαμά, αν και το στρατηγείο του είχε επιτρέψει να υποχωρήσει σταδιακά προς το νότο έως την κοιλάδα του Αράχθου και με την ηρωική του αντίσταση στο Καλπάκι, συντέλεσε στην τελική νίκη. Η πτώση του Ελληνικού μετώπου τον Απρίλιο του 1941, τον βρήκε στα Ιωάννινα και με την διάλυση της 8ης Μεραρχίας, οι στρατιώτες της- κατά πλειοψηφία Ηπειρώτες- γύρισαν στα σπίτια και στα χωριά τους και ο στρατηγός εξέδωσε την τελευταία του Ημερήσια Διαταγή στην Φιλιππιάδα στις 29 Απριλίου και αμέσως μετά επέστρεψε στα Ιωάννινα, όπου και έλαβε διαταγή να μεταβεί στην Αθήνα.
Η δίκη και η αποκατάσταση
Στις αρχές του 1945 ο τότε πρωθυπουργός στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας τον επανέφερε στην ενεργό υπηρεσία και του ζήτησε να μεταβεί στην Κέρκυρα, να συγκεντρώσει τις ανταρτικές δυνάμεις του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα και να αναδιοργανώσει την 8η Μεραρχία, όμως την επομένη τον κάλεσε και του ανακοίνωσε την ματαίωση της μετάβασης, καθώς είχε συμπεριληφθεί στον κατάλογο των κατηγορουμένων ως δοσιλόγων. Ο Κατσιμήτρος και άλλοι κατηγορούμενοι στρατιωτικοί, που υπήρξαν πρώην υπουργοί, παραπέμφθηκαν σε δίκη.
Η ειδική κατηγορία που τον βάρυνε αναφέρονταν στη στρατιωτική του δράση:
«α) στρατιωτικοί όντες και δη στρατηγοί, διοικηταί σωμάτων στρατού και μεραρχιών παρά την εντολήν παρά του αρχηγού του στρατού εγκατέλιπον την θέσιν των ενώπιον του εχθρού, β) τυγχάνοντες στρατηγοί και διοικηταί ενόπλου στρατεύματος εις ανοικτόν τόπον διεπραγματεύθησαν μετά του εχθρού την σύναψιν ανακωχής, συνθηκολογήσαντες μετ αυτού χωρίς προηγουμένως να πράξουν ό,τι το καθήκον και η στρατιωτική τιμή υπηγόρευε αυτοίς, εκ της τοιαύτης δε συνθηκολογήσεως κατέθεσεν τα όπλα το υπό την διοίκησιν αυτών στράτευμα…».
Απολογήθηκε στις 21 Απριλίου 1945 και σύμφωνα με όσα είπε στην απολογία του ενώπιον του Ειδικού Δικαστηρίου Δοσιλόγων, μετά τα Δεκεμβριανά του προτάθηκε να αναλάβει την αναδιοργάνωση της 8ης Μεραρχίας κι ενώ ετοιμάζονταν να ταξιδέψει στην έδρα της Μεραρχίας, «…του ανεκοινώθη ότι η διαταγή ανεκλήθη διά λόγους πολιτικούς και ωδηγήθη τελικώς εις το εδώλιον με κουστωδίαν χωροφυλάκων ο ήρως του Καλπακίου ως προδότης», ενώ πρόσθεσε ότι η υπουργική του θητεία υπήρξε άψογη και ανιδιοτελής και ζήτησε από το δικαστήριο, «…να τον αποδώσει λευκόν εις την κοινωνίαν..». Επιχείρησε ακόμη, να διαχωρίσει τη θέση του για τη συνθηκολόγηση, πρόβαλλε την πολεμική δράση του στην Ήπειρο και υποστήριξε ότι έμαθε για την ανακωχή, ενώ βρισκόταν στο μέτωπο. Κλήθηκε στα Γιάννενα στις 29 προς 30 Απριλίου 1941 κι εκεί έμαθε ότι είχε οριστεί υπουργός Γεωργίας και ανέλαβε μετά από παρότρυνση του μητροπολίτη Σπυρίδωνα, που το 1944 του πρότεινε ν’ αναλάβει υπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη.
Η απόφαση εκδόθηκε στις 31 Μαΐου 1945, λίγο μετά την συμφωνία της Βάρκιζας, και με αυτήν καταδικάστηκε σε κάθειρξη 5,5 ετών, «διότι γενόμενος υπουργός συνέπραξεν μετά του πρωθυπουργού εις την εκτέλεσιν των αξιοποίνων πράξεων της συνεργασίας και διευκολύνσεως» που παρείχε στις δυνάμεις Κατοχής και αποπέμφθηκε από το στράτευμα με παράλληλη έκπτωση από το βαθμό του αντιστράτηγου και για την έκτιση της ποινής του οδηγήθηκε και κρατήθηκε στις φυλακές Ζελιώτη.
Στις 5 Οκτωβρίου 1949 με διάταγμα του Βασιλέως Παύλου, το οποίο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, του χαρίστηκε το υπόλοιπο της ποινής του και αποφυλακίστηκε. Το 1953 αποκαταστάθηκε στο βαθμό του και προήχθη στο βαθμό του αντιστράτηγου. Παράλληλα τέθηκε σε αναδρομική αποστρατεία από το 1947, λόγω της συμπλήρωσης του ηλικιακού ορίου και του αποδόθηκαν όλα τα παράσημα του, από τον τότε πρωθυπουργό στρατάρχη Αλέξανδρο Παπάγο.
Τιμήθηκε με τα πιο κάτω μετάλλια και παράσημα: Μετάλλιο Ελληνοτουρκικού πολέμου, Μετάλλιο Ελληνο-Bουλγαρικού πολέμου, Αργυρός σταυρός Γεωργίου του Α΄, Χρυσός Σταυρός Γεωργίου του Α΄, Πολεμικός Σταυρός Γ΄ Τάξεως, Μετάλλιο Στρατιωτικής αξίας Α΄ Τάξεως, Χρυσό Σερβικό Μετάλλιο Ανδρείας, Διασυμμαχικό Μετάλλιο Νίκης, Χρυσό Αριστείο Ανδρείας ( τρεις φορές), Πολεμικό Σταυρό Β΄ Τάξεως, Ταξιάρχης Φοίνικος και Ταξιάρχης Γεωργίου του Α΄.
Το όνομά του φέρει στρατόπεδο των Ιωαννίνων, ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης Ιωαννίνων, υφίσταται κέρινο ομοίωμά του, στήθηκε προτομή του στην πόλη των Ιωαννίνων και φέρει το όνομά του οδός της πόλης αυτής. Επίσης, στην Αθήνα ο Δήμος Παπάγου, έδωσε το όνομά του σε άλσος και πλατεία της περιοχής του. Προτομή του έχει στηθεί στη γενέτειρα του στρατηγού στην πλατεία του χωριού, Μεσοχώρι Κλειτσού Ευρυτανίας.
