Με μια έκπληξη αποφάσισε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καρπενησίου, να αποχαιρετήσει την χρονιά – ορόσημο του επετειακού εορτασμού των 200 Χρόνων της Επανάστασης του 1821.
Η έκπληξη είναι η έκδοση φωτογραφικού λευκώματος 116 σελίδων, με τίτλο “Το Χρονικόν της Μάχης του Καρπενησίου, 1821”.
Πρόκειται για φωτογραφήσεις μελών του Συλλόγου ενδεδυμένων με τοπικές παραδοσιακές ενδυμασίες (φορεσιές Άμπλιανης, Μυρίκης κ.α.) που έλαβαν χώρα σε τοποθεσίες εξαιρετικής ομορφιάς γύρω από το Καρπενήσι, στη Ποταμιά, στη Μυρίκη, στη Μπιάρα, στο Κρίκελο, στην Δομνίστα και στους Δομιανούς.
Τις φωτογραφίες επιμελήθηκε ο φωτογράφος Δημήτρης Κοκοτίνης, ενώ μέλη του Συλλόγου σε συνεννόηση με τον πρόεδρο κ. Ηλία Τσώνη είχαν την ευθύνη της προετοιμασίας των τοποθεσιών, των ενδυμασιών και την γενικότερη “επιμελητεία”.
Η έκδοση του Συλλόγου καταφέρνει όμως να ξεφύγει από τις καθιερωμένες επετειακές εκδόσεις (ημερολόγια και ατζέντες) καθώς οι εξαιρετικής ομορφιάς φωτογραφίες συνοδεύονται από ένα σπάνιο κείμενο που για πρώτη φορά μετά το 1911 δημοσιεύεται αυτούσιο.
Πρόκειται για το Χρονικό της περιγραφής του Ξεσηκωμού του 1821, έτσι όπως περιγράφεται από έναν άνθρωπο που υπήρξε είτε ο ίδιος αυτόπτης μάρτυρας, είτε το πιθανότερο αυτήκοος μάρτυς αυτοπτών μαρτύρων, τον Γεωργιο Αναγνώστη Ιατρείδη (ορθογραφία του ιδίου). Οι μετέπειτα Ιατρίδηδες υπογράφουν χωρίς -ει-, και αποτελούν γνωστή και σημαντική οικογένεια του Καρπενησίου.
Όπως σημειωνεται και στον προλογο της εκδοσης του λευκωματος, “Ο Ιατρείδης, γόνος μιας οικογένειας ευγενών του Καρπενησίου, γεννήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στο Καρπενήσι.Είχε την τύχη και τους πόρους να σπουδάσει στα νεανικά του χρόνια στην φημισμένη Σχολή των Ελληνικών Γραμμάτων που λειτουργούσε επί δύο σχεδόν αιώνες στο Καρπενήσι (ιδρυθείσα από το Ευγένιο Γιαννούλη, τον Αιτωλό) ενώ αργότερα σπούδασε υπό το πιο φημισμένο δάσκαλο της εποχής εκείνης, τον Σοφό των Ιωαννίνων, τον Αθανάσιο Ψαλλίδα. Έγραψε σε αξιόλογα αρχαϊζων λόγιο ύφος, ενώ η εγγύτητά του στα εκκλησιαστικά πράγματα της εποχής του επιτρέπει να συνθέτει εκκλησιαστικούς ύμνους (ασματικές ακολουθίες και τροπάρια).”
Φαίνεται ότι ο Ιατρειδης, με την έναρξη της Επανάστασης βρέθηκε στη πατρίδα του στο Καρπενήσι, στο πλευρό του στρατηγού Γιαννάκη Γιολδάση, του οποίου υποστηρίζεται ότι υπήρξε γραμματέας. Από την θέση αυτή ενδεχομένως, υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας των πρώτων στιγμών του επαναστατημένου Καρπενησίου και της πρώτης του ολοσχερούς καταστροφής που όμως κατέληξε με την πρώτη αποχώρηση των μουσουλμάνων κατοίκων της.
Όπως αναφέρουν οι συντελεστές του λευκώματος, είναι άγνωστο το κατά πόσο η αφήγηση του Ιατρείδη μπορεί να θεωρηθεί ιστοριογραφικά ακριβής. Αλλά είναι λογοτεχνικά συγκλονιστική και βαθιά συγκινητική στη περιγραφή της. Οπότε όπως τονίζουν οι ίδιοι οι συντελεστές “το παρόν λεύκωμα δεν έχει φιλοδοξίες να αποτελέσει ιστορικό πονημα. Η όλη του αφήγηση στηρίζεται στην κοινή αγάπη του Πολιτιστικού Συλλόγου Καρπενησίου και του Ιατρείδη: το Καρπενήσι και την ιστορία του”.
Η φράση του Ιατρείδη που προκαλεί ρίγος στους συντελεστές της εκδοσης, συμφωνα με τον επιμελητή του κειμένου της απόδοσης στα νέα ελληνικά κ. Γιάννη Δημητρίου, περιγράφεται στο κάτωθι απόσπασμα: «κενή ἐγκαταλείπεται η περίβλεπτος κωμόπολις τοῦ Καρπενήσου ἀβοήθητος καὶ ἀπροστάτευτος, ὠς σκηνή ἐν ἀμπελῶνι καὶ ὠς ὀπωροφυλάκιον ἐν σκηνυλάτῳ [….] οἰ βάρβαροι ως ἔγνων τοὺς ἠμετέρους φυγόντας εὐθύς εἰς τὰς ἀγυιάς ἐξελθόντες καὶ εἰςπηδήσαντες εἰς τοὺς οἴκους καὶ πανθ΄ὅσα εὗρον ἐν αὐτοίς ἀποσυλήσαντες, εἶθ΄οὔτω διὰ πυρὸς αὐτήν, φεῦ (καὶ τὶς δώσει μοι πηγάς δακρύων, ἴνα θρηνήσω ἐν αὐτή;)».
Όπως τονίζει και ο Πρόεδρος του Συλλόγου, όποιος λάβει στα χέρια του το λεύκωμα, δεν πρέπει να ψάξει την ιστορική ακριβή αναπαράσταση ούτε των ρούχων του 1821, ούτε των όπλων ούτε των κτιρίων. Αυτό που πρέπει να δει, είναι η συγκινητική προσφορά των μελών κάθε ηλικίας να συμβάλλουν με τον τρόπο του ο καθένας στο τελικό αποτέλεσμα, με γνώμονα μόνο την απόδοση τιμής στους εξεγερθέντες Καρπενησιώτες του 1821.
